PROCEDURY POSTĘPOWANIA W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH
PROCEDURY POSTĘPOWANIA W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH
W ZESPOLE SZKÓŁ W RADŁOWIE
Radłów, wrzesień 2023 r.
Spis treści
Postępowanie w sytuacjach problemowych – interwencja profilaktyczna w zespole szkół w Radłowie. 5
Postępowanie w przypadku zaistnienia wypadku ucznia na terenie szkoły. 6
Postępowanie w sytuacji zaistnienia wypadku lekkiego, nie wymagającego interwencji lekarza. 6
Postępowanie w sytuacji zaistnienia wypadku wymagającego konsultacji lekarza. 7
Postępowanie w sytuacji zaistnienia wypadku wymagającego interwencji lekarza. 7
Postępowanie w razie wypadku poza zajęciami edukacyjnymi i poza terenem szkoły. 10
Postępowanie z uczniem, który nie realizuje obowiązku szkolnego. 11
Działania pedagoga szkolnego. 12
Postępowanie w przypadku podejrzenia, że uczeń znajduje się w stanie odurzenia „dopalaczami”. 17
Postępowanie wobec ucznia – sprawcy czynu karalnego lub przestępstwa. 18
Postępowanie wobec ucznia – ofiary czynu karalnego lub przestępstwa. 19
Postępowanie w przypadku cyberprzemocy. 22
Postępowanie na wypadek wystąpienia przypadków pedofilii w szkole. 26
Postępowanie w przypadku zagrożenia suicydalnego poza terenem szkoły. 27
Postępowanie w przypadku zabójstwa/samobójstwa. 28
Postępowanie w przypadku wtargnięcia napastnika (terrorysty) do szkoły. 37
Postępowanie w przypadku podłożenia ładunku wybuchowego. 41
Postępowanie w przypadku znalezienia podejrzanego pakunku. 43
Postępowanie w przypadku skażenia chemicznego lub biologicznego szkoły. 44
PROCEDURA NR 1:
Postępowanie w sytuacjach problemowych – interwencja profilaktyczna w zespole szkół w Radłowie.
- Nauczyciel, który dostrzega sytuację problemową zapewnia bezpieczeństwo uczniowi lub uczniom w niej uczestniczącym.
- Nauczyciel w przypadku, jeżeli uczeń doznał urazu zapewnia mu niezbędną pomoc medyczną (odprowadza lub wzywa pielęgniarkę szkolną lub sam udziela uczniowi pomocy).
- Nauczyciel powiadamia o zdarzeniu dyrektora szkoły, pedagoga lub członka zespołu interwencyjnego i sporządza notatkę służbową.
- Z uczniem lub uczniami przeprowadza rozmowę wybrana osoba: dyrektor, pedagog, wychowawca lub członek zespołu interwencyjnego.
- Osoba przeprowadzająca rozmowę z uczniem powiadamia jego rodziców i ustala termin spotkania.
- W ramach zespołu interwencyjnego przeprowadza konsultację co do dalszej strategii postępowania z uczniem.
- Przeprowadza rozmowę z rodzicami, w czasie której wspólnie ustalone zostają działania wobec dziecka, zasady współpracy i ewentualna pomoc specjalistyczna.
- Podpisuje z rodzicami kontrakt.
- Współpracuje z rodzicami i monitoruje realizację kontraktu.
PROCEDURA NR 2
Postępowanie w przypadku zaistnienia wypadku ucznia na terenie szkoły.
- Definicja wypadku
Wypadek ucznia – nagłe zdarzenie powodujące uraz, wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w trakcie pozostawania pod opieką szkoły.
Zdarzenie może być zakwalifikowane jako wypadek ucznia tylko wtedy, gdy zaistnieją równocześnie wszystkie jego elementy:
- nagłość,
- przyczyna zewnętrzna,
- pozostawanie pod opieką szkoły (w trakcie zajęć lekcyjnych, pozalekcyjnych, w czasie przerw, na terenie szkoły i poza nią – na wycieczkach, imprezach szkolnych, zawodach sportowych, konkursach i innych sytuacjach).
- Opis działań:
Postępowanie w sytuacji zaistnienia wypadku lekkiego, nie wymagającego interwencji lekarza.
- Uczeń (jego kolega) zgłasza wypadek do:
- nauczyciela, jeżeli stanie się to w czasie lekcji,
- nauczyciela pełniącego dyżur, jeżeli stanie się to na przerwie,
- nauczyciela, wychowawcy świetlicy lub pracownika obsługi, jeżeli jest w pobliżu.
- Pracownik szkoły, który powziął wiadomość o wypadku ucznia doprowadza go do gabinetu pielęgniarki lub podczas jej nieobecności sam udziela pomocy przedmedycznej.
- W sytuacji udzielania pomocy przez nauczyciela prowadzącego w tym czasie zajęcia dydaktyczno-wychowawczo-opiekuńcze z większą grupą uczniów, jest on zobowiązany do zapewnienia opiekuna dla pozostałych uczniów.
- O zdarzeniu i jego przyczynach nauczyciel informuje dyrektora szkoły lub jego zastępców oraz rodziców ucznia, z którymi ustala potrzebę wcześniejszego przyjścia rodzica i godzinę odbioru dziecka ze szkoły w dniu zdarzenia.
- Dyrektor może pozwolić innej niż rodzic/prawny opiekun osobie na odebranie chorego dziecka za okazaniem pisemnej zgody rodzica/ prawnego opiekuna, który nie może osobiście odebrać dziecka.
- Zdarzenie powyższe nie wymaga wpisu do rejestru wypadków oraz spisania protokołu powypadkowego.
Postępowanie w sytuacji zaistnienia wypadku wymagającego konsultacji lekarza.
- Nauczyciel lub pracownik szkoły, który powziął wiadomość o wypadku ucznia wymagającego konsultacji lekarskiej:
- Niezwłocznie zapewnia poszkodowanemu opiekę,
- Powiadamia wychowawcę, dyrektora szkoły lub osobę go zastępującą i zawiadamia rodziców/prawnych opiekunów poszkodowanego,
- Dyrektor szkoły powiadamia organ prowadzący szkołę.
- Jeżeli stan ucznia nie pozwala na przejście do gabinetu pielęgniarki szkolnej, nauczyciel lub inny pracownik szkoły wzywa pielęgniarkę na miejsce wypadku lub samodzielnie podejmuje niezbędne czynności ratujące zdrowie ucznia.
- Osoba w obecności której wypadek miał miejsce sporządza notatkę ze zdarzenia i przedkłada komisji powypadkowej, która bada jego przyczyny.
- Z prac komisji spisywany jest protokół.
- Wypadek wpisywany jest do rejestru wypadków.
Postępowanie w sytuacji zaistnienia wypadku wymagającego interwencji lekarza.
- Nauczyciel lub pracownik szkoły, który powziął wiadomość o wypadku ucznia wymagającego interwencji pogotowia:
- Niezwłocznie zapewnia poszkodowanemu opiekę i wzywa pomoc lekarską.
- Nie dopuszcza do zajęć lub przerywa je, wyprowadzając uczniów z miejsca zagrożenia, jeżeli miejsce, w którym są lub będą prowadzone zajęcia może stwarzać zagrożenie dla bezpieczeństwa uczniów.
- Powiadamia dyrektora szkoły (lub osobę go zastępującą), który następnie zawiadamia:
- rodziców/prawnych opiekunów poszkodowanego,
- pracownika służb bezpieczeństwa i higieny pracy,
- organ prowadzący szkołę.
- Jeżeli stan ucznia nie pozwala na przejście do gabinetu pielęgniarki szkolnej, nauczyciel lub inny pracownik szkoły, wzywa pielęgniarkę na miejsce wypadku. Do czasu przybycia pogotowia ratunkowego pielęgniarka lub w przypadku jej nieobecności inna osoba podejmuje niezbędne czynności ratujące zdrowie i życie ucznia.
- Osoba, w obecności której wypadek miał miejsce, sporządza notatkę ze zdarzenia i przedkłada komisji wypadkowej, która bada jego przyczyny.
- Z prac komisji sporządzany jest protokół, który powinien zawierać wnioski mające zapobiec powstaniu podobnych zdarzeń.
- Wypadek jest wpisywany do rejestru wypadków, a wnioski komisji są omawiane na zebraniu rady pedagogicznej.
Postępowanie w sytuacji zaistnienia wypadku powodującego ciężkie uszkodzenie ciała ze skutkiem śmiertelnym.
- Nauczyciel lub pracownik szkoły, który powziął wiadomość o wypadku ucznia powodującego ciężkie uszkodzenie ciała lub ze skutkiem śmiertelnym:
- Natychmiast wzywa pogotowie ratunkowe,
- Zapewnia opiekę poszkodowanemu,
- Do czasu przybycia pielęgniarki szkolnej niezwłocznie podejmuje czynności ratujące zdrowie i życie ucznia.
- Natychmiast powiadamia o wypadku dyrektora szkoły (lub osobę go zastępującą), który informuje o zdarzeniu:
- rodziców/prawnych opiekunów,
- w razie zgonu policję, prokuraturę,
- organ prowadzący szkołę,
- organ nadzoru pedagogicznego,
- radę rodziców.
- Do czasu przybycia policji teren wypadku pozostaje zabezpieczony tak, aby było możliwe ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku.
- Osoba w obecności której wypadek miał miejsce sporządza notatkę ze zdarzenia i przedkłada zespołowi powypadkowemu powołanemu przez dyrektora szkoły, który bada przyczyny zajścia. Z prac zespołu spisywany jest protokół, który musi zawierać wnioski mające zapobiec powstaniu podobnych zdarzeń w przyszłości.
- Wypadek jest wpisywany do rejestru wypadków szkoły, a wnioski zespołu są omawiane na zebraniu rady pedagogicznej.
Zespół powypadkowy.
- Zespół powypadkowy powołuje dyrektor szkoły.
- Zespół składa się z:
- przewodniczącego – współpracujący ze szkołą pracownik służby bhp
- dwóch członków – pracownicy szkoły.
- W pracach zespołu powypadkowego ma prawo uczestniczyć przedstawiciel organu prowadzącego szkołę, Kuratora Oświaty oraz Rady Rodziców.
- Zadania zespołu powypadkowego:
- Przeprowadzenie postępowania powypadkowego i sporządzenie dokumentacji powypadkowej.
- Wysłuchanie poszkodowanego ucznia w obecności jego rodziców/prawnych opiekunów, ewentualnie wychowawcy lub pedagoga/psychologa (sporządza protokół).
- Wysłuchanie świadków wypadku, jeżeli świadkami są uczniowie wysłuchanie ich analogicznie jak w pkt 2.
- Sporządzenie szkicu lub fotografii miejsca wypadku (dotyczy wypadku spowodowanego niesprawnością techniczną pomieszczenia lub urządzeń).
- Sporządzenie protokołu powypadkowego, który zawiera: skład zespołu i datę przeprowadzonych prac, opis wypadku oraz jego okoliczności i przyczyny, imię i nazwisko ucznia, który uległ wypadkowi, rodzaj i opis urazu, udzieloną pomoc, osobę sprawującą nadzór nad poszkodowanym wraz z informacją, czy była obecna na miejscu zdarzenia, imiona i nazwiska świadków zdarzenia, podjęte środki zaradcze.
- Protokół podpisują członkowie zespołu powypadkowego oraz dyrektor szkoły.
- Protokół powypadkowy sporządza się w dwóch egzemplarzach: jeden dla rodziców/prawnych opiekunów poszkodowanego ucznia, wraz z pouczeniem o możliwości wniesienia zastrzeżeń w terminie 7 dni od doręczenia. Drugi pozostaje w dokumentacji szkoły.
- Zastrzeżenia rozpatruje organ prowadzący, który może zlecić zespołowi wyjaśnienie ustaleń protokołu lub przeprowadzenie określonych czynności dodatkowych, albo powołać nowy zespół, który ponownie przeprowadzi całe postępowanie powypadkowe.
Postępowanie w razie wypadku poza zajęciami edukacyjnymi i poza terenem szkoły.
- Nauczyciel lub pracownik szkoły, który powziął wiadomość o wypadku ucznia, który wydarzył się w godzinach popołudniowych lub wieczornych:
- Zapewnia opiekę poszkodowanemu, udziela pierwszej pomocy. Jeżeli istnieje taka potrzeba, podejmuje decyzję o wezwaniu pogotowia ratunkowego.
- Następnie powiadamia telefonicznie dyrektora szkoły (lub osobę go zastępującą) oraz rodziców/prawnych opiekunów ucznia o zaistniałej sytuacji.
- Jeżeli wypadek ma miejsce podczas wycieczki szkolnej – wszystkie stosowne decyzje podejmuje kierownik wycieczki, który jest w pełni odpowiedzialny za bezpieczeństwo uczestników.
- W przypadku zaistnienia wypadku powodującego ciężkie uszkodzenie ciała lub zgon, nauczyciel lub pracownik szkoły postępuje zgodnie z postępowaniem w sytuacji zaistnienia wypadku powodującego ciężkie uszkodzenie ciała lub ze skutkiem śmiertelnym.
Postanowienia ogólne.
- Nauczyciele są zobowiązani do nadzoru nad uczniami podczas lekcji, przerw międzylekcyjnych i zajęć pozalekcyjnych organizowanych przez szkołę, na czas których dziecko zostaje im powierzone.
- Nauczyciel zajmujący się osobą poszkodowaną prosi o nadzór nad swoimi uczniami innego nauczyciela lub pracownika szkoły. Ten bezzwłocznie przejmuje nad przekazanymi uczniami kontrolę i ponosi za nich w tym czasie odpowiedzialność.
- Pozostawienie uczniów bez opieki jest niedopuszczalne.
- Jeżeli w pobliżu nie ma innej dorosłej osoby, nauczyciel ma prawo wysłać po pomoc ucznia, który jego zdaniem jest najbardziej odpowiedzialny.
- Po przybyciu do szkoły rodzice/prawni opiekunowie, lekarz pogotowia ratunkowego przejmują odpowiedzialność za ucznia. Szkoła udziela tym osobom wszelkiej koniecznej pomocy.
- Szkoła wyposażona jest w apteczki pierwszej pomocy przedlekarskiej oraz w apteczki przenośne. Nauczyciele są zobowiązani do zabierania apteczek przenośnych na każde wyjście uczniów poza teren szkoły.
- Jeżeli wypadek został spowodowany niesprawnością techniczną pomieszczenia lub urządzeń, miejsce wypadku pozostawia się nienaruszone. Dyrektor zabezpiecza je do czasu dokonania oględzin lub wykonania szkicu/fotografii przez zespół powypadkowy.
- O wypadku śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym dyrektor ma obowiązek powiadomić prokuratora i kuratora oświaty. O wypadku, do którego doszło w wyniku zatrucia, dyrektor zawiadamia niezwłocznie państwowego inspektora sanitarnego.
- Rejestr wypadków prowadzony jest w sekretariacie szkoły.
Postanowienia końcowe.
- Dyrektor omawia wraz z pracownikami szkoły okoliczności i przyczyny wypadków oraz ustala środki niezbędne do zapobiegania im.
- W sprawach nieregulowanych stosuje się odpowiedni przepisy dotyczące ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy.
PROCEDURA NR 3
Postępowanie z uczniem, który nie realizuje obowiązku szkolnego.
- Opis działań:
Działania wychowawcy
- Wychowawca ma obowiązek rozpoznać przyczynę nieobecności ucznia w szkole po absencji trwającej dwa tygodnie, a w przypadku unikania wybranych lekcji- dwie godziny pod rząd, poprzez nawiązanie kontaktu z rodzicami, opiekunami prawnymi lub uczniem (telefon, wyjście do domu, list polecony z podpisem dyrektora szkoły)
- Rozpoznanie przyczyn nieobecności dotyczy:
- nieobecności z powodu choroby,
- ucieczek z wybranych lekcji,
- wagarów szkolnych.
- W przypadku, gdy przyczyną nieobecności w szkole jest sytuacja wymieniona w ppkt. b i c wychowawca przeprowadza protokołowaną rozmowę z rodzicami.
- Jeżeli uczeń w dalszym ciągu wagaruje lub unika wybranych lekcji wychowawca zgłasza sprawę pedagogowi szkolnemu, poprzez wpis do zeszytu rejestru.
Działania pedagoga szkolnego
- Pedagog przeprowadza rozmowę z rodzicami ucznia zobowiązując ich na piśmie do zapewnienia regularnego uczęszczania dziecka na zajęcia szkolne.
- Pedagog zobowiązuje ucznia do regularnego uczęszczania na zajęcia szkolne na piśmie.
- W przypadku niedotrzymania przez ucznia i rodziców pisemnego zobowiązania, pedagog wszczyna proces administracyjno- prawny (sąd rodzinny i nieletnich, wydział edukacji- organ prowadzący szkołę, może zawiadomić dzielnicowego).
Odpowiedzialność
Osoby wykonujące opisane w procedurze działania ponoszą odpowiedzialność za prawidłowe i terminowe wykonanie.
PROCEDURA NR 4
Postępowanie w sytuacji palenia papierosów (w tym elektronicznych) przez ucznia na terenie szkoły.
- Pracownik szkoły nakazuje zaprzestanie palenia i konfiskuje papierosy.
- Wpisuje uwagę do dziennika elektronicznego.
- Zawiadamia wychowawcę klasy.
- Wychowawca zawiadamia rodziców i pedagoga/psychologa szkolnego.
- Wychowawca lub pedagog/psycholog przeprowadza rozmowę dyscyplinującą i profilaktyczną z uczniem, informując go o konsekwencjach zdrowotnych i prawnych palenia tytoniu przez nieletnich.
- Wobec ucznia stosuje się konsekwencje zawarte w statucie szkoły.
- W przypadku niezaprzestania palenia tytoniu przez ucznia, następuje włączenie policji lub sądu rodzinnego.
PROCEDURA NR 5
Postępowanie w przypadku podejrzenia, że na terenie szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem alkoholu lub narkotyków.
- Pracownik szkoły, który powziął podejrzenie, że na terenie szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem alkoholu lub narkotyków niezwłocznie powiadamia wychowawcę ucznia.
- Nauczyciel zapewnia uczniowi opiekę, izoluje go od pozostałych uczniów.
- Nauczyciel wzywa pielęgniarkę lub lekarza w celu stwierdzenia stanu dziecka lub sam udziela wstępnej pomocy medycznej.
- Nauczyciel powiadamia o fakcie dyrektora szkoły i sporządza notatkę służbową.
- Wychowawca powiadamia rodziców lub opiekunów prawnych ucznia i zobowiązuje ich do niezwłocznego odebrania dziecka ze szkoły.
- W przypadku braku kontaktu z rodzicami lub opiekunami lub ich odmowy odebrania dziecka o dalszym postępowaniu, po wcześniejszym ustaleniu stanu zdrowia dziecka decyduje lekarz w porozumieniu z dyrektorem szkoły.
- Jeżeli rodzice odmawiają odebrania dziecka, które, będąc pod wpływem alkoholu, zachowuje się agresywnie lub swoim zachowaniem daje powód do zgorszenia albo sprawia zagrożenie życiu i zdrowia innych osób szkoła niezwłocznie powiadamia policję. W przypadku stwierdzenia stanu nietrzeźwości policja zabiera ucznia, a o tym fakcie powiadamia rodziców/opiekunów i sąd rodzinny.
PROCEDURA NR 6
Postępowanie w przypadku znalezienia na terenie szkoły substancji przypominającej swoim wyglądem środek odurzający.
- Pracownik szkoły, który na terenie szkoły znalazł podejrzaną substancję z zachowaniem środków bezpieczeństwa, zabezpiecza ją.
- O zaistniałym zdarzeniu powiadamia dyrektora/wicedyrektora szkoły i sporządza notatkę służbową.
- Dyrektor/wicedyrektor niezwłocznie powiadamia policję.
- Szkoła, do przyjazdu policji próbuje ustalić, do kogo znaleziona substancja należy.
- Po przyjeździe policji, szkoła przekazuje zabezpieczoną substancję i informacje, które udało się zebrać.
PROCEDURA NR 7
Postępowanie w przypadku podejrzenia, że uczeń posiada przy sobie substancję przypominającą swoim wyglądem środek odurzający.
- Nauczyciel w obecności drugiej osoby (pedagog, psycholog, dyrektor, wicedyrektor) żąda, aby uczeń przekazał mu podejrzaną substancję, okazał zawartość kieszeni, torby, plecaka lub innych przedmiotów, które ma przy sobie.
- Nauczyciel powiadamia dyrektora szkoły o podejrzeniach lub odebraniu uczniowi substancji odurzających (w przypadku odebrania substancji stosuje się procedurę nr 6).
- Szkoła powiadamia rodziców lub opiekunów prawnych i wzywa ich do natychmiastowego stawienia się w szkole.
- W przypadku, gdy uczeń, mimo wezwania, odmawia przekazania nauczycielowi substancji i pokazania zawartości teczki, dyrektor wzywa policję, która sprawdza odzież i przedmioty należące do ucznia oraz zabezpiecza znalezioną substancję i zabiera ją do ekspertyzy.
- Nauczyciel sporządza notatkę służbową dokumentując całe zdarzenie.
PROCEDURA NR 8
Postępowanie w przypadku podejrzenia, że uczeń znajduje się w stanie odurzenia „dopalaczami”.
- Nauczyciel, który podejrzewa, że uczeń znajduje się w stanie odurzenia „dopalaczami” odizolowuje ucznia od pozostałych uczniów w klasie, powiadamia wychowawcę, dyrektora/wicedyrektora szkoły.
- Nauczyciel przekazuje ucznia pod opiekę pielęgniarki i wzywa karetkę pogotowia.
- Szkoła powiadamia rodziców lub opiekunów prawnych ucznia i wzywa ich do natychmiastowego stawienia się w szkole.
- W dalszej kolejności należy objąć ucznia działaniami profilaktycznymi lub wychowawczymi. Wsparcia należy udzielić również rodzicom/prawnym opiekunom ucznia.
- Szkoła powiadamia właściwe instytucje zajmujące się zdrowiem.
W przypadku odmowy współpracy prze rodziców (dotyczy procedur 5, 6, 7, 8):
- Szkoła pisemnie powiadamia o zaistniałej sytuacji Sąd Rodzinny i Policję.
- Powiadomione instytucje wdrażają obowiązujące procedury postępowania.
- Szkoła współpracuje z instytucjami w zakresie pomocy i wsparcia ucznia.
- Szkoła udziela informacji i przekazuje dotychczasowe sposoby postępowania z uczniem.
- Szkoła współpracuje z Ośrodkiem Wychowawczym, w którym umieszczono ucznia.
- Szkoła monitoruje ucznia do czasu osiągnięcia przez niego pełnoletniości.
PROCEDURA NR 9
Postępowanie wobec ucznia – sprawcy czynu karalnego lub przestępstwa.
- Nauczyciel, świadek zdarzenia natychmiast powiadamia dyrektora szkoły.
- Nauczyciel przekazuje sprawcę czynu pod opiekę dyrektora lub wicedyrektora i sporządza notatkę służbową.
- Dyrektor/wicedyrektor, szkoły ustala okoliczności czynu oraz ewentualnych świadków zdarzenia (świadkom zdarzenia zapewniona zostaje dyskrecja).
- W miarę potrzeby szkoła zapewnia pomoc lekarską pokrzywdzonym.
- Szkoła powiadamia rodziców sprawcy i wzywa ich do natychmiastowego stawienia się w szkole.
- W przypadku, gdy sprawa jest poważna, np. uszkodzenie ciała, użycie niebezpiecznego narzędzia lub gdy sprawca nie jest uczniem szkoły natychmiast powiadamiana jest policja.
- Jeżeli sprawców jest kilku w miarę możliwości należy umieścić ich w oddzielnych pomieszczeniach.
- Ofiarę należy odizolować od sprawcy.
- Do czasu przybycia policji szkoła zabezpiecza ewentualne dowody przestępstwa, np. przedmioty pochodzące z kradzieży.
PROCEDURA NR 10
Postępowanie wobec ucznia – ofiary czynu karalnego lub przestępstwa.
- Nauczyciel, świadek zdarzenia udziela uczniowi pierwszej pomocy (przedmedycznej).
- Nauczyciel wzywa lekarza lub pielęgniarkę.
- Nauczyciel powiadamia dyrektora szkoły i sporządza notatkę służbową.
- Dyrektor szkoły lub wicedyrektor powiadamia rodziców pokrzywdzonego ucznia.
- Szkoła powiadamia policję i przekazuje jej sprawę.
PROCEDURA NR 11
Postępowanie wobec ucznia, który dopuścił się kradzieży lub wymuszenia pieniędzy lub przedmiotów wartościowych.
- Nauczyciel, który wykrył kradzież, powiadamia pedagoga/psychologa i dyrektora szkoły oraz przekazuje pod ich opiekę sprawcę czynu (o ile jest znany i przebywa na terenie szkoły).
- Nauczyciel w obecności pedagoga/psychologa lub dyrektora szkoły żąda, aby uczeń przekazał skradzioną rzecz, pokazał zawartość torby szkolnej oraz kieszeni we własnej odzieży oraz przekazał inne przedmioty budzące podejrzenie co do ich związku z poszukiwaną rzeczą. Pracownik szkoły nie ma prawa samodzielnie wykonać czynności przeszukania odzieży ani teczki ucznia. Może to zrobić tylko Policja.
- Nauczyciel zabezpiecza dowody przestępstwa, tj. przedmioty pochodzące z kradzieży lub wymuszenia i przekazuje je Policji.
- We współpracy z pedagogiem /psychologiem należy ustalić okoliczności czynu i ewentualnych świadków zdarzenia.
- Szkoła wzywa rodziców/opiekunów prawnych sprawcy. Zostaje przeprowadzona rozmowa z uczniem w ich obecności. Z rozmowy sporządza się notatkę podpisaną przez rodziców.
- Pedagog, psycholog lub dyrektor szkoły powiadamia rodziców pokrzywdzonego dziecka.
- Szkoła powiadamia policję i przekazuje jej sprawę.
PROCEDURA NR 12
Postępowanie w przypadku, gdy policja dokonuje zatrzymania nieletniego sprawcy czynu karalnego przebywającego na zajęciach w szkole.
- Funkcjonariusz Policji przedstawia dyrektorowi/wicedyrektorowi powód przybycia i okazuje się legitymacja służbową.
- Dyrektor zapisuje dane osobowe i numer legitymacji służbowej policjanta, celem sporządzenia własnej dokumentacji.
- Policjant informuje dyrektora o zamiarze zatrzymania ucznia.
- Pedagog/psycholog szkolny lub nauczyciel sprowadza nieletniego do gabinetu dyrektora, gdzie policjant informuje go o przyczynach przybycia i czynnościach, jakie zostaną wykonane w związku ze sprawą np. przesłuchanie, okazanie.
- Policja informuje rodziców nieletniego, opiekunów prawnych o wykonanych czynnościach i zobowiązuje ich do przybycia do szkoły, komendy lub komisariatu policji, celem uczestniczenia w czynnościach.
- Dyrektor/wicedyrektor szkoły informuje telefonicznie rodziców o podjętych działaniach względem ich dziecka przez Policję. W przypadku braku kontaktu telefonicznego sporządza pisemną informację i przesyła do miejsca ich zamieszkania.
- W przypadku niemożności uczestnictwa rodziców w przesłuchaniu nieletniego, dyrektor wyznacza wychowawcę, nauczyciela lub pedagoga/psychologa szkolnego do uczestnictwa w czynnościach, które są przeprowadzane w szkole lub w jednostce Policji.
- Po wykonaniu czynności policjant za pisemnym potwierdzeniem odbioru przekazuje nieletniego rodzicom lub opiekunowi prawnemu. W przypadku, gdy czynności wykonywane są w obecności pedagoga/psychologa szkolnego, po ich zakończeniu policja odwozi ich do szkoły lub miejsca zamieszkania.
- W przypadku zaistnienia przesłanek do zatrzymania nieletniego w Policyjnej Izbie Dziecka policjant informuje o tym rodziców, pedagoga/psychologa szkolnego.
- Przy realizacji czynności związanych z zatrzymaniem nieletniego – ucznia na terenie szkoły należy zachować dyskrecję nie nagłaśniając sprawy.
PROCEDURA NR 13
Postępowanie w przypadku cyberprzemocy.
Cyberprzemoc – przemoc z użyciem technologii informacyjnych i komunikacyjnych, głównie Internetu oraz telefonów komórkowych. Podstawowe formy zjawiska to nękanie, straszenie, szantażowanie z użyciem sieci, publikowanie lub rozsyłanie ośmieszających, kompromitujących informacji, zdjęć, filmów z użyciem sieci oraz podszywanie się w sieci pod kogoś wbrew jego woli. Do działań określanych mianem cyberprzemocy wykorzystywane są głównie: poczta elektroniczna, czaty, komunikatory, strony internetowe, blogi, serwisy społecznościowe, grupy dyskusyjne, serwisy SMS i MMS.
Procedury reagowania na cyberprzemoc w szkole dotyczą zachowań i działań wobec:
- ofiary,
- sprawcy,
- świadka.
- Nauczyciel lub uczeń, który posiada informację o cyberprzemocy wobec ucznia powinien powiadomić o tym fakcie wychowawcę.
- Wychowawca informuje o fakcie pedagoga/psychologa szkolnego, dyrektora szkoły oraz rodziców ucznia.
- Pedagog szkolny/psycholog z wychowawcą ustalają okoliczności zdarzenia, ewentualnych świadków oraz zabezpieczają dowody i sporządzają notatkę z ustaleń.
- Zostaje przeprowadzona rozmowa z uczestnikami zdarzenia, bez konfrontacji ofiary oraz świadków zdarzenia ze sprawcą.
- Wychowawca i pedagog szkolny/psycholog informują rodziców o możliwości zgłoszenia zajścia na Policję.
- Działania mogą być podjęte również wobec zdarzeń mających miejsce poza terenem szkoły, w sytuacji kiedy wpływają na relacje rówieśnicze wśród uczniów.
Działania wobec ucznia – sprawcy cyberprzemocy:
- Wychowawca rozmawia z uczniem o jego zachowaniu.
- Wychowawca powiadamia rodziców sprawcy cyberprzemocy o zdarzeniu, informując ich o przebiegu zdarzenia i zapoznaniu się z materiałem dowodowym, a także z decyzją w sprawie dalszego postępowania i podjętych przez szkołę środkach dyscyplinujących wobec ich dziecka.
Konsekwencje dla sprawcy cyberprzemocy:
- Zobowiązanie ucznia do zaprzestania takiego postępowania i usunięcie materiałów z sieci.
- Zastosowanie konsekwencji wynikających ze statutu szkoły.
Działania wobec ucznia pokrzywdzonego cyberprzemocą:
- Wychowawca powiadamia rodziców ucznia pokrzywdzonego cyberprzemocą o zdarzeniu.
- Wychowawca proponuje formy wsparcia i pomocy ze strony szkoły.
- W rozmowie z rodzicami/opiekunami prawnymi ucznia wychowawca z pedagogiem/psychologiem szkolnym przedstawiają kroki, jakie zostały podjęte w celu wyjaśnienia zajścia oraz informują o możliwości zgłoszenia zajścia na Policję.
PROCEDURA NR 14
Postępowanie na wypadek wystąpienia przypadków rozpowszechniania pornografii w szkole przez ucznia.
- W przypadku powzięcia przez nauczyciela/rodzica lub inną osobę informacji o rozpowszechnianiu przez ucznia pornografii w Internecie, należy bezzwłocznie powiadomić dyrektora szkoły oraz administratora sieci o zaistniałym zdarzeniu.
- W przypadku, gdy uczeń przekazuje informację o osobach, które pokazywały materiały pornograficzne, konieczne jest zapewnienie anonimowości w celu uniknięcia ewentualnych konsekwencji, które mogą być związane z przemocą skierowaną wobec tego ucznia przez sprawców zdarzenia.
- Dyrektor szkoły przekazuje informację o stwierdzonym zagrożeniu pracownikom szkoły.
- Wychowawca klasy i pedagog/psycholog podejmują działania profilaktyczne wśród uczniów w celu wskazania zagrożeń, jakie niesie za sobą upublicznienie materiałów o charakterze pornograficznym oraz wskazania możliwych konsekwencji tego typu działań.
- Dyrektor wzywa do szkoły rodziców/prawnych opiekunów ucznia, który rozpowszechnił materiały pornograficzne.
- Wychowawca lub pedagog/psycholog przeprowadza rozmowę z rodzicami/prawnymi opiekunami ucznia – sprawcy na temat tego zdarzenia.
PROCEDURA NR 15
Postępowanie w sytuacji wystąpienia przypadków niepokojących zachowań o charakterze seksualnym uczniów w szkole.
- Pracownik szkoły powiadamia wychowawcę, psychologa lub pedagoga o przypadkach niepokojących zachowań seksualnych w szkole, a jeżeli jest ich świadkiem żąda od ucznia zaprzestania czynności.
- W przypadku, gdy uczeń przekazuje nauczycielowi informację o niepokojących zachowaniach seksualnych, konieczne jest zapewnienie anonimowości w celu uniknięcia ewentualnych konsekwencji, które mogą być związane z przemocą skierowaną wobec tego ucznia przez uczniów, którzy brali czynny udział w tego typu zachowaniach.
- Wychowawca lub pedagog/psycholog przeprowadza z uczniem rozmowę oraz informuje o zaistniałym zdarzeniu rodziców ucznia.
- W sytuacji, gdy rodzice odmawiają współpracy lub nie reagują na wezwanie do pojawienia się w szkole, gdy szkoła wykorzystała dostępne jej metody oddziaływań wychowawczych i nie przynoszą one spodziewanych efektów, a zachowanie ucznia wskazuje na znaczny stopień demoralizacji (np. uprawianie nierządu), dyrektor szkoły pisemnie powiadamia o zaistniałej sytuacji Sąd Rejonowy Wydział Rodzinny i Nieletnich lub Policję – Wydział ds. Nieletnich.
- Gdy zachowanie ucznia może świadczyć o popełnieniu przez niego przestępstwa (np. gwałtu), pedagog/psycholog w porozumieniu z dyrektorem szkoły po uprzednim powiadomieniu o zajściu rodziców lub prawnych opiekunów, zawiadamia najbliższą jednostkę Policji.
- Pedagog/psycholog dokumentuje zdarzenie, sporządzając możliwie dokładną notatkę.
PROCEDURA NR 16
Postępowanie na wypadek wystąpienia przypadków pedofilii w szkole.
- Po stwierdzeniu zagrożenia należy powiadomić dyrektora oraz pedagoga/ psychologa szkolnego.
- W przypadku potwierdzenia informacji o pojawieniu się osób obcych, zaczepiających uczniów, należy bezzwłocznie powiadomić najbliższą jednostkę Policji.
- Dyrektor szkoły przekazuje pracownikom szkoły informację o stwierdzonym zagrożeniu.
- Wychowawcy klas oraz pedagog/psycholog podejmują działania profilaktyczne wśród uczniów w celu wskazania potencjalnego zagrożenia oraz wskazania możliwych form przekazania informacji o osobach, które mogą stwarzać zagrożenie.
- W przypadku stwierdzenia, że uczeń był molestowany, bezzwłocznie powinni zostać powiadomieni rodzice/prawni opiekunowie ucznia oraz Policja w celu przeprowadzenia czynności sprawdzających, które umożliwią ustalenie sprawcy molestowania.
- Wychowawca lub pedagog/psycholog przeprowadza indywidualną rozmowę z uczniem (w obecności rodziców/prawnych opiekunów ustala przyczyny i okoliczności zdarzenia).
- Dyrektor szkoły w porozumieniu z rodzicami/prawnymi opiekunami ustala działania z udziałem psychologa dziecięcego.
PROCEDURA NR 17
Postępowanie w przypadku zagrożenia suicydalnego poza terenem szkoły.
- W przypadku zgłoszenia przez ucznia o samookaleczeniu własnym lub innego ucznia nauczyciel zobowiązany jest niezwłocznie powiadomić o tym fakcie wychowawcę, a ten zgłasza sprawę do pedagoga/psychologa szkolnego i dyrektora/wicedyrektora szkoły.
- Wychowawca i pedagog/psycholog szkolny rozmawiają z uczniem.
- Wychowawca wzywa rodziców do szkoły informując o zaistniałej sytuacji.
- Wychowawca i pedagog/psycholog szkolny w rozmowie z rodzicami/opiekunami prawnymi ucznia:
- wskazują na konieczność niezwłocznej konsultacji specjalistycznej (psychologicznej, psychiatrycznej),
- przekazują rodzicom adresy placówek i numerów telefonów, gdzie mogą uzyskać pomoc,
- uzyskują od rodziców pisemne potwierdzenie przekazania informacji o zagrożeniu suicydalnym przez dziecko, konieczności konsultacji specjalistycznej i zobowiązania rodziców do dostarczenia informacji zwrotnej po konsultacji, w celu zorganizowania dalszej pracy z dzieckiem.
PROCEDURA NR 18
Postępowanie w przypadku zabójstwa/samobójstwa.
- Osoba będąca świadkiem zdarzenia natychmiast o zdarzeniu powiadamia dyrektora/wicedyrektora szkoły.
- Dyrektor/wicedyrektor powiadamia Policję, pogotowie ratunkowe, organ prowadzący szkołę oraz organ sprawujący nadzór pedagogiczny.
- Dyrektor/wicedyrektor zabezpiecza miejsce zdarzenia do czasu przybycia policji.
- Do kontaktu z mediami wyznaczona jest jedna osoba. Żaden z pracowników nie powinien przekazywać informacji mediom.
- Dyrektor wyznacza osobę do jak najszybszego powiadomienia najbliższej rodziny o śmierci dziecka. Należy zrobić to twarzą w twarz, unikać telefonu lub poczty.
- Dyrektor w miarę możliwości organizuje pomoc i wsparcie rodzinie zmarłego, w razie potrzeby należy powiadomić pogotowie ratunkowe.
- Pedagog/psycholog szkolny powiadamia Poradnię Psychologiczno- Pedagogiczną i organizuje we współpracy pomoc psychologiczną uczniom i nauczycielom.
- Dyrektor organizuje pracę szkoły w ten sposób, aby możliwy był proces interwencji kryzysowej – udzielenie wsparcia psychologicznego uczniom, pomoc w odreagowaniu traumatycznych przeżyć.
PROCEDURA NR 19
Postępowanie w przypadku, gdy na terenie szkoły przebywają osoby dorosłe pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających.
Na terenie szkoły nie może przebywać osoba będąca pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających.
W takiej sytuacji nauczyciel/ pracownik szkoły powinien:
- Grzecznie, ale stanowczo wyprowadzić osobę będącą pod wpływem alkoholu lub innych środków poza teren szkoły.
- W przypadku napotkania oporu zawiadomić dyrektora/wicedyrektora szkoły.
- Dyrektor/wicedyrektor szkoły wzywa Policję.
- Nie dopuszcza się przekazania dziecka pod opiekę osobie będącej pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających. W takiej sytuacji należy:
- Zawiadomić wychowawcę ucznia lub dyrektora/wicedyrektora szkoły.
- Wychowawca lub dyrektor/wicedyrektor szkoły wzywa w trybie natychmiastowym drugiego rodzica lub opiekuna.
- Jeżeli niemożliwe jest skontaktowanie się z rodzicem lub opiekunem dyrektor szkoły wzywa Policję.
PROCEDURA NR 20
Postępowanie w przypadku wtargnięcia napastnika (terrorysty) do szkoły.
Dotyczy sytuacji wtargnięcia napastnika z niebezpiecznym narzędziem lub bronią, który strzela do osób znajdujących się na korytarzu i w salach lekcyjnych. Jeżeli osobą, która jako pierwsza zauważyła napastnika jest pani szatniarka, uruchamia ona alarm antyterrorystyczny (1 długi dzwonek). Każda pozostała osoba dorosła, w miarę możliwości informuje sekretariat szkoły, w celu uruchomienia alarmu antyterrorystycznego.
- Jeżeli nie miałeś szansy na ucieczkę, ukryj się, zamknij drzwi na klucz (zabarykaduj się) – szybkie zamknięcie drzwi może uniemożliwić napastnikowi wejście do pomieszczenia i zabicie kolejnych osób.
- Wycisz i uspokój uczniów – wszelkie dźwięki wydostające się z sal lekcyjnych mogą spowodować próbę wejścia napastnika do pomieszczenia lub ostrzelanie sali lekcyjnej przez drzwi czy ścianę.
- Zaopiekuj się uczniami ze SPE i uczniami, którzy potrzebują pomocy – należy zwrócić szczególną uwagę na dzieci, które specyficznie reagują na stres i mogą mieć problemy z opanowaniem emocji.
- Każ bezwzględnie wyciszyć, wyłączyć telefony – niespodziewane sygnały telefonów mogą zdradzić obecność osób wewnątrz zamkniętych pomieszczeń i zachęcić napastnika do wejścia.
- Poinformuj policję wysyłając informację tekstową – SMS o zaistniałej sytuacji – w przypadku wtargnięcia napastnika do szkoły niezbędnym jest natychmiastowe przekazanie informacji policji.
- Zasłoń okno, zgaś światło – należy zaciemnić salę aby utrudnić obserwację osób zabarykadowanych w salach lekcyjnych przez osoby współpracujące z napastnikami, a znajdujące się na zewnątrz obiektu szkolnego.
- Nie przemieszczaj się – przemieszczanie się może powodować dźwięki lub cień, który może zostać zauważony przez napastników.
- Stań poniżej linii okien, zejdź ze światła drzwi – przebywanie w świetle drzwi rzuca cień i może zostać zauważone przez napastników.
- Zejdź z linii strzału, połóż się na podłodze – z reguły napastnicy strzelają na wysokości około 1 do 1,5 m. Strzały z broni palnej bez problemu penetrują drzwi i mogą zabić osoby znajdujące się wewnątrz.
- Jeżeli padną strzały, nie krzycz – napastnicy oddając na ślepo strzały przez zamknięte drzwi chcą sprowokować krzyki przerażonych osób i upewnić się czy w salach rzeczywiście nikogo nie ma.
- Nie otwieraj nikomu drzwi – interweniujące oddziały policji w przypadku takiej konieczności same otworzą drzwi. Napastnicy mogą zmusić osoby funkcyjne do przekazania komunikatu, który ma spowodować otwarcie drzwi.
- W przypadku wtargnięcia napastnika do pomieszczenia podejmij walkę, która może być ostatnią szansą na uratowanie życia – w sytuacji obecności aktywnego strzelca jego celem jest zabicie jak największej liczby ludzi. W takiej sytuacji podjęcie walki może dać jedyną szansę na uratowanie życia.
Postępowanie w przypadku bezpośredniego kontaktu z napastnikami, którzy dążą do przejęcia kontroli nad szkołą.
- Wykonuj bezwzględnie polecenia napastnika – wszelkie próby oporu mogą być uznane przez napastników jako akt agresji i zakończyć się śmiercią zakładników.
- Na żądanie terrorystów oddaj im przedmioty osobiste, np. telefon – wszelkie próby oszukania napastników mogą zakończyć się śmiercią osoby oszukującej.
- Poinformuj, że nie możesz wykonać jakiegoś polecenia – w takim przypadku ewentualne niewykonanie polecenia napastników nie zostanie potraktowane jako próba oporu.
- Nie patrz terrorystom w oczy, unikaj kontaktu wzrokowego – w takiej sytuacji patrzenie w oczy może zostać uznane za akt prowokacji i agresji.
- Nigdy nie odwracaj się plecami do napastnika – odwracanie plecami może zostać uznane jako akt agresji czy lekceważenia, utrudnia także orientację w sytuacji.
- Nie zwracaj na siebie uwagi – niezwracanie na siebie uwagi może zwiększyć szansę na uratowanie życia w przypadku, gdy zamachowcy zdecydują się zabić kogoś dla przykładu.
- Nie lekceważ napastnika i nie bądź agresywny – brak szacunku i agresja mogą zostać ukarane przez zamachowców.
- Nie oszukuj terrorysty – oszustwo może zostać potraktowane jako brak szacunku czy agresji i zostać ukarane.
- Uspokój uczniów, zawsze zwracaj się do nich po imieniu – zwracanie się do uczniów po imieniu pozwala na ich spersonalizowanie, co może spowodować lepsze ich traktowanie przez zamachowców.
- Poinformuj napastnika o uczniach ze schorzeniami – wiedza ta w konsekwencji obniży agresję ze strony zamachowców wobec dzieci, których zachowanie odstaje od reszty.
- Pytaj zawsze o pozwolenie, np., gdy chcesz się zwrócić do uczniów – każda aktywność podjęta bez zgody zamachowców może zostać potraktowana jako akt oporu czy agresji i w konsekwencji ukarana.
- Zawsze korzystaj z dobrej woli terrorysty – nigdy nie wiadomo, kiedy kolejny raz będziemy mogli napić się czy zjeść posiłek.
Postępowanie w przypadku działań antyterrorystycznych podjętych przez policję:
- Nie uciekaj z miejsca zdarzenia, nie wykonuj gwałtownych ruchów – możesz zostać uznany za terrorystę – policja w trakcie operacji odbijania zakładników nie jest w stanie odróżnić napastników od ofiar.
- Nie próbuj pomagać służbom ratowniczym, dyskutować z nimi – próba pomocy siłom bezpieczeństwa bez ich wyraźnej zgody czy prośby może zostać potraktowane jako akt agresji.
- Połóż się na podłodze, trzymaj ręce z otwartymi dłońmi najlepiej na wysokości głowy – taka pozycja pozwala widzieć ewentualne niebezpieczne narzędzia będące w posiadaniu zamachowców, którzy wtopili się w szeregi zakładników.
- Słuchaj poleceń i instrukcji grupy antyterrorystycznej, poddawaj się jej działaniom – postawa taka ułatwia działania policji, a także identyfikację zamachowców, którzy próbują się wtopić w szeregi napastników.
- Nie trzyj oczu w przypadku użycia gazów łzawiących – tarcie oczu tylko pogarsza skutki użycia gazu łzawiącego.
- Pytaj o pozwolenie zaopiekowania się swoimi uczniami – wszelkie samowolne działania mogą zostać potraktowane jako akt agresji i mogą utrudnić akcję ratunkową.
- Odpowiadaj na pytania funkcjonariuszy – policja zbiera kluczowe informacje mające się przyczynić do skutecznej akcji uwolnienia zakładników i identyfikacji zamachowców.
- Bądź przygotowany na traktowanie ciebie jako potencjalnego terrorysty dopóki twoja tożsamość nie zostanie potwierdzona – w pierwszej fazie operacji odbijania zakładników policja nie jest w stanie odróżnić zakładników od napastników, którzy często próbują się wtapiać w tłum i uciec z miejsca ataku.
- Po wydaniu polecenia wyjścia – opuść pomieszczenie jak najszybciej, oddal się we wskazanym kierunku – w przypadku interwencji sił bezpieczeństwa należy wykonać polecenia dokładnie tak, jak tego chcą siły interwencyjne.
- Nie zatrzymuj się dla zabrania rzeczy osobistych, zawsze istnieje ryzyko wybuchu lub pożaru – najważniejsze jest uratowanie życia i zdrowia, a dopiero później ratowanie dóbr materialnych.
PROCEDURA NR 21
Postępowanie w przypadku podłożenia ładunku wybuchowego.
Postępowanie w przypadku otrzymania informacji o podłożeniu ładunku wybuchowego.
- Prowadząc rozmowę z osobą informującą o podłożeniu ładunku wybuchowego zapamiętaj jak największą ilość szczegółów – uzyskane informacje/szczegóły mogą być istotne dla policji dla identyfikacji sprawcy alarmu.
- Zapisz natychmiast wszystkie uzyskane lub zapamiętane informacje – w przypadku stresującej sytuacji po pewnym czasie możesz mieć problemy z przypomnieniem sobie istotnych informacji.
- Poinformuj niezwłocznie o otrzymaniu zgłoszenia osobę odpowiedzialną w szkole za uruchomienie procedury – osoba odpowiedzialna może zarządzić ewakuację szkoły.
- Po usłyszeniu sygnału o podłożeniu ładunku wybuchowego rozpocznij ewakuację zgodnie z planem ewakuacji – ewakuacja musi być rozpoczęta niezwłocznie po ogłoszeniu odpowiedniego sygnału. Ma ona na celu ochronę osób przebywających w szkole przed skutkami ewentualnej eksplozji ładunku.
- Nie używaj telefonu komórkowego – eksplozja ładunku może zostać zainicjowana falami emitowanymi przez telefon komórkowy.
- Sprawdź, jeżeli możesz, czy w klasie pozostały przedmioty, które nie należą do jej wyposażenia – stwierdzenie obecności nieznanego przedmiotu w klasie może przyspieszyć akcję policji i zminimalizować skutki ewentualnej eksplozji.
- Bezwzględnie wykonuj polecenia osoby kierującej sytuacją kryzysową lub funkcjonariuszy służb – w trakcie uruchomienia procedury niezbędna jest dyscyplina i niezwłoczne wykonywanie wszystkich poleceń osoby kierującej sytuacją kryzysową.
- W miejscu ewakuacji policz wszystkie dzieci i poinformuj osobę odpowiedzialną za kierowanie działaniami kryzysowymi – szybkie sprawdzenie obecności wszystkich dzieci, ułatwi zakończenie ewakuacji wszystkich osób przebywających w szkole.
- Poinformuj rodziców o miejscu odbioru dzieci i drodze dojazdu – informacja ta pozwoli rodzicom na sprawny odbiór dzieci i nie spowoduje blokowania dróg ewakuacyjnych.
PROCEDURA NR 22
Postępowanie w przypadku znalezienia podejrzanego pakunku.
Podejrzany pakunek to przesyłka z ładunkiem wybuchowym lub nieznaną substancją.
W przypadku podejrzenia jej otrzymania:
- Osoba, która znalazła podejrzany pakunek odizolowuje miejsce znajdowania się podejrzanego pakunku – należy założyć, że podejrzany pakunek jest ładunkiem wybuchowym, dopóki taka ewentualność nie zostanie wykluczona.
- Nie wolno dotykać, otwierać, przemieszczać podejrzanego pakunku – w przypadku ładunku wybuchowego może on eksplodować w trakcie próby manipulowania.
- W przypadku stwierdzenia wydobywania się z niego innej substancji (tylko jeżeli czas na to pozwala) należy okryć pakunek (np. kocem). Okrycie pakunku w przypadku wycieku nieznanej substancji może ograniczyć rozprzestrzenianie się substancji.
- Osoba, która znalazła podejrzany pakunek informuje o zdarzeniu dyrektora/wicedyrektora, który jest odpowiedzialny za uruchomienie ewakuacji.
- Nie należy używać telefonu komórkowego – eksplozja ładunku może zostać zainicjowana falami emitowanymi przez telefon komórkowy.
- Bezwzględnie należy wykonywać polecenia osoby kierującej sytuacją kryzysową lub funkcjonariuszy służb – w trakcie uruchomienia procedury niezbędna jest dyscyplina i niezwłoczne wykonywanie wszystkich poleceń osoby kierującej sytuacją kryzysową.
- W miejscu ewakuacji nauczyciele liczą wszystkie dzieci i informują osobę odpowiedzialną za przeprowadzenie ewakuacji.
- Dyrektor szkoły informuje rodziców o miejscu odbioru dzieci i drodze dojazdu.
PROCEDURA NR 23
Postępowanie w przypadku skażenia chemicznego lub biologicznego szkoły.
Przez zagrożenie chemiczne rozumiemy uwolnienie niebezpiecznych dla ludzi i środowiska pierwiastków chemicznych oraz ich związków, mieszanin lub roztworów występujących w środowisku lub powstałych w wyniku działalności człowieka. Zagrożenie może wynikać także z stosowania broni biologicznej (broń B, broń bakteriologiczna).
Postępowanie w sytuacji, gdy nastąpiło skażenie szkoły (szkoła otrzymuje informację o możliwym skażeniu substancją chemiczną/biologiczną – np. telefon o zamiarze ataku)
Należy wówczas:
- Poinformować dyrektora szkoły.
- Dyrektor alarmuje wszystkich przebywających na terenie szkoły, a osoby przebywające na zewnątrz ewakuuje do budynku szkoły.
- Natychmiast po ogłoszeniu alarmu dyrektor powiadamia odpowiednie służby – policję, straż pożarną, pogotowie ratunkowe, kładąc szczególny nacisk na zawarcie w tym powiadomieniu informacji o charakterze potencjalnego ataku.
- W budynku – szkole należy zamknąć i uszczelnić okna, drzwi, otwory wentylacyjne, wyłączyć klimatyzację.
- W miarę możliwości gromadzić podręczne środki ratownicze i odtrutki – maski pyłowe, gazę, watę, kwas octowy, sok cytrynowy, oliwę jadalną, wodę, wodę utlenioną, mydło, olej parafinowy, środki pobudzające krążenie, spirytus do zmywania skóry.
- Przygotować wilgotne tampony do ochrony dróg oddechowych, na wypadek przeniknięcia środka biologicznego lub chemicznego do wnętrza pomieszczeń – częsta zmiana tamponu lub nawilżanie go wodą zabezpiecza przed nadmiernym pochłanianiem substancji.
- Powstrzymać się od picia, spożywania posiłków oraz prac wymagających dużego wysiłku.
- Do chwili odwołania alarmu lub zarządzenia ewakuacji nie wolno opuszczać uszczelnionych pomieszczeń, przebywać w pobliżu okien i innych otworów wentylacyjnych.
- Oczekiwać na pojawienie się odpowiednich służb i postępować zgodnie z otrzymanymi od nich wytycznymi.
Postępowanie w sytuacji, gdy szkoła została skażona substancją chemiczną/biologiczną, a zagrożenie zostało wykryte natychmiast lub szybko po jego pojawieniu się
Należy wówczas:
- Nie dotykać i nie wąchać podejrzanych przedmiotów, nie sprzątać proszku, nie ścierać cieczy.
- Aby zapobiec rozprzestrzenianiu się substancji, przykryć ją np. kocem.
- Pozamykać okna oraz drzwi i wyłączyć klimatyzację, nie dopuścić do przeciągów.
- Opuścić pomieszczenie, w którym wykryto/stwierdzono obecność podejrzanej substancji i nie wpuszczać do niego innych osób.
- Powiadomić dyrektora/wicedyrektora szkoły, który uruchamia procedurę ewakuacyjną.
- Zaalarmować wszystkie osoby przebywające na terenie szkoły i ewakuować je w rejon ewakuacji, przemieszczając się pod wiatr oraz poprzecznie do kierunku wiatru – rejonów ewakuacji powinno być kilka, znajdujących się w różnych kierunkach od szkoły, gdyż nie znamy kierunku wiatru, z jakiego będzie wiał w czasie przedmiotowego zagrożenia, rejonem ewakuacji powinien być budynek/budynki, a nie otwarta przestrzeń.
- Dyrektor szkoły natychmiast po ogłoszeniu ewakuacji powiadamia odpowiednie służby – policję, straż pożarną, pogotowie ratunkowe, kładąc szczególny nacisk na zawarcie w tym powiadomieniu informacji o charakterze potencjalnego zagrożenia.
- Jeśli miał miejsce kontakt z substancją, należy: umyć dokładnie ręce wodą i mydłem, zdjąć ubranie, które miało kontakt z podejrzaną substancją i włożyć do plastikowego worka.
- Po kontakcie z substancją nie wolno: jeść, pić, do czasu uzyskania zgody odpowiednich służb – policji, straży pożarnej, wyspecjalizowanej jednostki zwalczania skażeń i zakażeń.
- W obiekcie – budynku, do którego nastąpiła ewakuacja zamknąć i uszczelnić okna, drzwi, otwory wentylacyjne, wyłączyć klimatyzację.
- Dyrektor lub wyznaczona przez niego osoba sporządza listę osób, które miały kontakt z podejrzaną substancją albo znalazły się w odległości ok. 5 m od niej. Listę przekazuje policji.
- W miarę możliwości gromadzić podręczne środki ratownicze i odtrutki – maski pyłowe, gazę, watę, kwas octowy, sok cytrynowy, oliwę jadalną, wodę, wodę utlenioną, mydło, olej parafinowy, środki pobudzające krążenie, spirytus do zmywania skóry.
- Przygotować wilgotne tampony do ochrony dróg oddechowych, na wypadek przeniknięcia środków biologicznego lub chemicznych do wnętrza pomieszczeń – częsta zmiana tamponu lub nawilżanie go wodą zabezpiecza przed nadmiernym pochłanianiem substancji.
- Powstrzymać się od picia, spożywania posiłków oraz prac wymagających dużego wysiłku.
- Oczekiwać na pojawienie się odpowiednich służb i postępować zgodnie z otrzymanymi od nich wytycznymi.
Postępowanie w sytuacji, gdy szkoła została skażona substancją chemiczną/biologiczną, a zagrożenie zostało wykryte późno, np. gdy pojawiły się objawy reakcji na substancję lub/i ogniska zachorowań
Należy wtedy:
- Nie dotykać i nie wąchać podejrzanych przedmiotów, nie sprzątać proszku, nie ścierać cieczy.
- Powiadomić osobę odpowiedzialną w szkole za zarządzanie kryzysowe – dyrektora/wicedyrektora.
- Przykryć substancję np. kocem, aby zapobiec jej rozprzestrzenianiu się.
- Pozamykać okna oraz drzwi i wyłączyć klimatyzację, nie dopuścić do przeciągów.
- Opuścić pomieszczenie, w którym wykryto/stwierdzono obecność podejrzanej substancji i nie wpuszczać do niego innych osób.
- Dyrektor szkoły/wicedyrektor ogłasza alarm ewakuacyjny.
- Natychmiast po ogłoszeniu alarmu dyrektor powiadamia odpowiednie służby – policję, straż pożarną, pogotowie ratunkowe, kładąc szczególny nacisk na zawarcie w tym powiadomieniu informacji o charakterze potencjalnego zagrożenia.
- W szkole należy zamknąć i uszczelnić okna, drzwi, otwory wentylacyjne, wyłączyć klimatyzację a budynek szkoły wraz ze wszystkimi obecnymi wewnątrz osobami odizolować od bezpośredniego otoczenia przygotowując się do ewentualnej kwarantanny.
- Oczekiwać na pojawienie się odpowiednich służb i postępować zgodnie z otrzymanymi od nich wytycznymi.
W ZESPOLE SZKÓŁ W RADŁOWIE
Radłów, wrzesień 2023 r.
Spis treści
Postępowanie w sytuacjach problemowych – interwencja profilaktyczna w zespole szkół w Radłowie. 5
Postępowanie w przypadku zaistnienia wypadku ucznia na terenie szkoły. 6
Postępowanie w sytuacji zaistnienia wypadku lekkiego, nie wymagającego interwencji lekarza. 6
Postępowanie w sytuacji zaistnienia wypadku wymagającego konsultacji lekarza. 7
Postępowanie w sytuacji zaistnienia wypadku wymagającego interwencji lekarza. 7
Postępowanie w razie wypadku poza zajęciami edukacyjnymi i poza terenem szkoły. 10
Postępowanie z uczniem, który nie realizuje obowiązku szkolnego. 11
Działania pedagoga szkolnego. 12
Postępowanie w przypadku podejrzenia, że uczeń znajduje się w stanie odurzenia „dopalaczami”. 17
Postępowanie wobec ucznia – sprawcy czynu karalnego lub przestępstwa. 18
Postępowanie wobec ucznia – ofiary czynu karalnego lub przestępstwa. 19
Postępowanie w przypadku cyberprzemocy. 22
Postępowanie na wypadek wystąpienia przypadków pedofilii w szkole. 26
Postępowanie w przypadku zagrożenia suicydalnego poza terenem szkoły. 27
Postępowanie w przypadku zabójstwa/samobójstwa. 28
Postępowanie w przypadku wtargnięcia napastnika (terrorysty) do szkoły. 37
Postępowanie w przypadku podłożenia ładunku wybuchowego. 41
Postępowanie w przypadku znalezienia podejrzanego pakunku. 43
Postępowanie w przypadku skażenia chemicznego lub biologicznego szkoły. 44
PROCEDURA NR 1:
Postępowanie w sytuacjach problemowych – interwencja profilaktyczna w zespole szkół w Radłowie.
- Nauczyciel, który dostrzega sytuację problemową zapewnia bezpieczeństwo uczniowi lub uczniom w niej uczestniczącym.
- Nauczyciel w przypadku, jeżeli uczeń doznał urazu zapewnia mu niezbędną pomoc medyczną (odprowadza lub wzywa pielęgniarkę szkolną lub sam udziela uczniowi pomocy).
- Nauczyciel powiadamia o zdarzeniu dyrektora szkoły, pedagoga lub członka zespołu interwencyjnego i sporządza notatkę służbową.
- Z uczniem lub uczniami przeprowadza rozmowę wybrana osoba: dyrektor, pedagog, wychowawca lub członek zespołu interwencyjnego.
- Osoba przeprowadzająca rozmowę z uczniem powiadamia jego rodziców i ustala termin spotkania.
- W ramach zespołu interwencyjnego przeprowadza konsultację co do dalszej strategii postępowania z uczniem.
- Przeprowadza rozmowę z rodzicami, w czasie której wspólnie ustalone zostają działania wobec dziecka, zasady współpracy i ewentualna pomoc specjalistyczna.
- Podpisuje z rodzicami kontrakt.
- Współpracuje z rodzicami i monitoruje realizację kontraktu.
PROCEDURA NR 2
Postępowanie w przypadku zaistnienia wypadku ucznia na terenie szkoły.
- Definicja wypadku
Wypadek ucznia – nagłe zdarzenie powodujące uraz, wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w trakcie pozostawania pod opieką szkoły.
Zdarzenie może być zakwalifikowane jako wypadek ucznia tylko wtedy, gdy zaistnieją równocześnie wszystkie jego elementy:
- nagłość,
- przyczyna zewnętrzna,
- pozostawanie pod opieką szkoły (w trakcie zajęć lekcyjnych, pozalekcyjnych, w czasie przerw, na terenie szkoły i poza nią – na wycieczkach, imprezach szkolnych, zawodach sportowych, konkursach i innych sytuacjach).
- Opis działań:
Postępowanie w sytuacji zaistnienia wypadku lekkiego, nie wymagającego interwencji lekarza.
- Uczeń (jego kolega) zgłasza wypadek do:
- nauczyciela, jeżeli stanie się to w czasie lekcji,
- nauczyciela pełniącego dyżur, jeżeli stanie się to na przerwie,
- nauczyciela, wychowawcy świetlicy lub pracownika obsługi, jeżeli jest w pobliżu.
- Pracownik szkoły, który powziął wiadomość o wypadku ucznia doprowadza go do gabinetu pielęgniarki lub podczas jej nieobecności sam udziela pomocy przedmedycznej.
- W sytuacji udzielania pomocy przez nauczyciela prowadzącego w tym czasie zajęcia dydaktyczno-wychowawczo-opiekuńcze z większą grupą uczniów, jest on zobowiązany do zapewnienia opiekuna dla pozostałych uczniów.
- O zdarzeniu i jego przyczynach nauczyciel informuje dyrektora szkoły lub jego zastępców oraz rodziców ucznia, z którymi ustala potrzebę wcześniejszego przyjścia rodzica i godzinę odbioru dziecka ze szkoły w dniu zdarzenia.
- Dyrektor może pozwolić innej niż rodzic/prawny opiekun osobie na odebranie chorego dziecka za okazaniem pisemnej zgody rodzica/ prawnego opiekuna, który nie może osobiście odebrać dziecka.
- Zdarzenie powyższe nie wymaga wpisu do rejestru wypadków oraz spisania protokołu powypadkowego.
Postępowanie w sytuacji zaistnienia wypadku wymagającego konsultacji lekarza.
- Nauczyciel lub pracownik szkoły, który powziął wiadomość o wypadku ucznia wymagającego konsultacji lekarskiej:
- Niezwłocznie zapewnia poszkodowanemu opiekę,
- Powiadamia wychowawcę, dyrektora szkoły lub osobę go zastępującą i zawiadamia rodziców/prawnych opiekunów poszkodowanego,
- Dyrektor szkoły powiadamia organ prowadzący szkołę.
- Jeżeli stan ucznia nie pozwala na przejście do gabinetu pielęgniarki szkolnej, nauczyciel lub inny pracownik szkoły wzywa pielęgniarkę na miejsce wypadku lub samodzielnie podejmuje niezbędne czynności ratujące zdrowie ucznia.
- Osoba w obecności której wypadek miał miejsce sporządza notatkę ze zdarzenia i przedkłada komisji powypadkowej, która bada jego przyczyny.
- Z prac komisji spisywany jest protokół.
- Wypadek wpisywany jest do rejestru wypadków.
Postępowanie w sytuacji zaistnienia wypadku wymagającego interwencji lekarza.
- Nauczyciel lub pracownik szkoły, który powziął wiadomość o wypadku ucznia wymagającego interwencji pogotowia:
- Niezwłocznie zapewnia poszkodowanemu opiekę i wzywa pomoc lekarską.
- Nie dopuszcza do zajęć lub przerywa je, wyprowadzając uczniów z miejsca zagrożenia, jeżeli miejsce, w którym są lub będą prowadzone zajęcia może stwarzać zagrożenie dla bezpieczeństwa uczniów.
- Powiadamia dyrektora szkoły (lub osobę go zastępującą), który następnie zawiadamia:
- rodziców/prawnych opiekunów poszkodowanego,
- pracownika służb bezpieczeństwa i higieny pracy,
- organ prowadzący szkołę.
- Jeżeli stan ucznia nie pozwala na przejście do gabinetu pielęgniarki szkolnej, nauczyciel lub inny pracownik szkoły, wzywa pielęgniarkę na miejsce wypadku. Do czasu przybycia pogotowia ratunkowego pielęgniarka lub w przypadku jej nieobecności inna osoba podejmuje niezbędne czynności ratujące zdrowie i życie ucznia.
- Osoba, w obecności której wypadek miał miejsce, sporządza notatkę ze zdarzenia i przedkłada komisji wypadkowej, która bada jego przyczyny.
- Z prac komisji sporządzany jest protokół, który powinien zawierać wnioski mające zapobiec powstaniu podobnych zdarzeń.
- Wypadek jest wpisywany do rejestru wypadków, a wnioski komisji są omawiane na zebraniu rady pedagogicznej.
Postępowanie w sytuacji zaistnienia wypadku powodującego ciężkie uszkodzenie ciała ze skutkiem śmiertelnym.
- Nauczyciel lub pracownik szkoły, który powziął wiadomość o wypadku ucznia powodującego ciężkie uszkodzenie ciała lub ze skutkiem śmiertelnym:
- Natychmiast wzywa pogotowie ratunkowe,
- Zapewnia opiekę poszkodowanemu,
- Do czasu przybycia pielęgniarki szkolnej niezwłocznie podejmuje czynności ratujące zdrowie i życie ucznia.
- Natychmiast powiadamia o wypadku dyrektora szkoły (lub osobę go zastępującą), który informuje o zdarzeniu:
- rodziców/prawnych opiekunów,
- w razie zgonu policję, prokuraturę,
- organ prowadzący szkołę,
- organ nadzoru pedagogicznego,
- radę rodziców.
- Do czasu przybycia policji teren wypadku pozostaje zabezpieczony tak, aby było możliwe ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku.
- Osoba w obecności której wypadek miał miejsce sporządza notatkę ze zdarzenia i przedkłada zespołowi powypadkowemu powołanemu przez dyrektora szkoły, który bada przyczyny zajścia. Z prac zespołu spisywany jest protokół, który musi zawierać wnioski mające zapobiec powstaniu podobnych zdarzeń w przyszłości.
- Wypadek jest wpisywany do rejestru wypadków szkoły, a wnioski zespołu są omawiane na zebraniu rady pedagogicznej.
Zespół powypadkowy.
- Zespół powypadkowy powołuje dyrektor szkoły.
- Zespół składa się z:
- przewodniczącego – współpracujący ze szkołą pracownik służby bhp
- dwóch członków – pracownicy szkoły.
- W pracach zespołu powypadkowego ma prawo uczestniczyć przedstawiciel organu prowadzącego szkołę, Kuratora Oświaty oraz Rady Rodziców.
- Zadania zespołu powypadkowego:
- Przeprowadzenie postępowania powypadkowego i sporządzenie dokumentacji powypadkowej.
- Wysłuchanie poszkodowanego ucznia w obecności jego rodziców/prawnych opiekunów, ewentualnie wychowawcy lub pedagoga/psychologa (sporządza protokół).
- Wysłuchanie świadków wypadku, jeżeli świadkami są uczniowie wysłuchanie ich analogicznie jak w pkt 2.
- Sporządzenie szkicu lub fotografii miejsca wypadku (dotyczy wypadku spowodowanego niesprawnością techniczną pomieszczenia lub urządzeń).
- Sporządzenie protokołu powypadkowego, który zawiera: skład zespołu i datę przeprowadzonych prac, opis wypadku oraz jego okoliczności i przyczyny, imię i nazwisko ucznia, który uległ wypadkowi, rodzaj i opis urazu, udzieloną pomoc, osobę sprawującą nadzór nad poszkodowanym wraz z informacją, czy była obecna na miejscu zdarzenia, imiona i nazwiska świadków zdarzenia, podjęte środki zaradcze.
- Protokół podpisują członkowie zespołu powypadkowego oraz dyrektor szkoły.
- Protokół powypadkowy sporządza się w dwóch egzemplarzach: jeden dla rodziców/prawnych opiekunów poszkodowanego ucznia, wraz z pouczeniem o możliwości wniesienia zastrzeżeń w terminie 7 dni od doręczenia. Drugi pozostaje w dokumentacji szkoły.
- Zastrzeżenia rozpatruje organ prowadzący, który może zlecić zespołowi wyjaśnienie ustaleń protokołu lub przeprowadzenie określonych czynności dodatkowych, albo powołać nowy zespół, który ponownie przeprowadzi całe postępowanie powypadkowe.
Postępowanie w razie wypadku poza zajęciami edukacyjnymi i poza terenem szkoły.
- Nauczyciel lub pracownik szkoły, który powziął wiadomość o wypadku ucznia, który wydarzył się w godzinach popołudniowych lub wieczornych:
- Zapewnia opiekę poszkodowanemu, udziela pierwszej pomocy. Jeżeli istnieje taka potrzeba, podejmuje decyzję o wezwaniu pogotowia ratunkowego.
- Następnie powiadamia telefonicznie dyrektora szkoły (lub osobę go zastępującą) oraz rodziców/prawnych opiekunów ucznia o zaistniałej sytuacji.
- Jeżeli wypadek ma miejsce podczas wycieczki szkolnej – wszystkie stosowne decyzje podejmuje kierownik wycieczki, który jest w pełni odpowiedzialny za bezpieczeństwo uczestników.
- W przypadku zaistnienia wypadku powodującego ciężkie uszkodzenie ciała lub zgon, nauczyciel lub pracownik szkoły postępuje zgodnie z postępowaniem w sytuacji zaistnienia wypadku powodującego ciężkie uszkodzenie ciała lub ze skutkiem śmiertelnym.
Postanowienia ogólne.
- Nauczyciele są zobowiązani do nadzoru nad uczniami podczas lekcji, przerw międzylekcyjnych i zajęć pozalekcyjnych organizowanych przez szkołę, na czas których dziecko zostaje im powierzone.
- Nauczyciel zajmujący się osobą poszkodowaną prosi o nadzór nad swoimi uczniami innego nauczyciela lub pracownika szkoły. Ten bezzwłocznie przejmuje nad przekazanymi uczniami kontrolę i ponosi za nich w tym czasie odpowiedzialność.
- Pozostawienie uczniów bez opieki jest niedopuszczalne.
- Jeżeli w pobliżu nie ma innej dorosłej osoby, nauczyciel ma prawo wysłać po pomoc ucznia, który jego zdaniem jest najbardziej odpowiedzialny.
- Po przybyciu do szkoły rodzice/prawni opiekunowie, lekarz pogotowia ratunkowego przejmują odpowiedzialność za ucznia. Szkoła udziela tym osobom wszelkiej koniecznej pomocy.
- Szkoła wyposażona jest w apteczki pierwszej pomocy przedlekarskiej oraz w apteczki przenośne. Nauczyciele są zobowiązani do zabierania apteczek przenośnych na każde wyjście uczniów poza teren szkoły.
- Jeżeli wypadek został spowodowany niesprawnością techniczną pomieszczenia lub urządzeń, miejsce wypadku pozostawia się nienaruszone. Dyrektor zabezpiecza je do czasu dokonania oględzin lub wykonania szkicu/fotografii przez zespół powypadkowy.
- O wypadku śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym dyrektor ma obowiązek powiadomić prokuratora i kuratora oświaty. O wypadku, do którego doszło w wyniku zatrucia, dyrektor zawiadamia niezwłocznie państwowego inspektora sanitarnego.
- Rejestr wypadków prowadzony jest w sekretariacie szkoły.
Postanowienia końcowe.
- Dyrektor omawia wraz z pracownikami szkoły okoliczności i przyczyny wypadków oraz ustala środki niezbędne do zapobiegania im.
- W sprawach nieregulowanych stosuje się odpowiedni przepisy dotyczące ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy.
PROCEDURA NR 3
Postępowanie z uczniem, który nie realizuje obowiązku szkolnego.
- Opis działań:
Działania wychowawcy
- Wychowawca ma obowiązek rozpoznać przyczynę nieobecności ucznia w szkole po absencji trwającej dwa tygodnie, a w przypadku unikania wybranych lekcji- dwie godziny pod rząd, poprzez nawiązanie kontaktu z rodzicami, opiekunami prawnymi lub uczniem (telefon, wyjście do domu, list polecony z podpisem dyrektora szkoły)
- Rozpoznanie przyczyn nieobecności dotyczy:
- nieobecności z powodu choroby,
- ucieczek z wybranych lekcji,
- wagarów szkolnych.
- W przypadku, gdy przyczyną nieobecności w szkole jest sytuacja wymieniona w ppkt. b i c wychowawca przeprowadza protokołowaną rozmowę z rodzicami.
- Jeżeli uczeń w dalszym ciągu wagaruje lub unika wybranych lekcji wychowawca zgłasza sprawę pedagogowi szkolnemu, poprzez wpis do zeszytu rejestru.
Działania pedagoga szkolnego
- Pedagog przeprowadza rozmowę z rodzicami ucznia zobowiązując ich na piśmie do zapewnienia regularnego uczęszczania dziecka na zajęcia szkolne.
- Pedagog zobowiązuje ucznia do regularnego uczęszczania na zajęcia szkolne na piśmie.
- W przypadku niedotrzymania przez ucznia i rodziców pisemnego zobowiązania, pedagog wszczyna proces administracyjno- prawny (sąd rodzinny i nieletnich, wydział edukacji- organ prowadzący szkołę, może zawiadomić dzielnicowego).
Odpowiedzialność
Osoby wykonujące opisane w procedurze działania ponoszą odpowiedzialność za prawidłowe i terminowe wykonanie.
PROCEDURA NR 4
Postępowanie w sytuacji palenia papierosów (w tym elektronicznych) przez ucznia na terenie szkoły.
- Pracownik szkoły nakazuje zaprzestanie palenia i konfiskuje papierosy.
- Wpisuje uwagę do dziennika elektronicznego.
- Zawiadamia wychowawcę klasy.
- Wychowawca zawiadamia rodziców i pedagoga/psychologa szkolnego.
- Wychowawca lub pedagog/psycholog przeprowadza rozmowę dyscyplinującą i profilaktyczną z uczniem, informując go o konsekwencjach zdrowotnych i prawnych palenia tytoniu przez nieletnich.
- Wobec ucznia stosuje się konsekwencje zawarte w statucie szkoły.
- W przypadku niezaprzestania palenia tytoniu przez ucznia, następuje włączenie policji lub sądu rodzinnego.
PROCEDURA NR 5
Postępowanie w przypadku podejrzenia, że na terenie szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem alkoholu lub narkotyków.
- Pracownik szkoły, który powziął podejrzenie, że na terenie szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem alkoholu lub narkotyków niezwłocznie powiadamia wychowawcę ucznia.
- Nauczyciel zapewnia uczniowi opiekę, izoluje go od pozostałych uczniów.
- Nauczyciel wzywa pielęgniarkę lub lekarza w celu stwierdzenia stanu dziecka lub sam udziela wstępnej pomocy medycznej.
- Nauczyciel powiadamia o fakcie dyrektora szkoły i sporządza notatkę służbową.
- Wychowawca powiadamia rodziców lub opiekunów prawnych ucznia i zobowiązuje ich do niezwłocznego odebrania dziecka ze szkoły.
- W przypadku braku kontaktu z rodzicami lub opiekunami lub ich odmowy odebrania dziecka o dalszym postępowaniu, po wcześniejszym ustaleniu stanu zdrowia dziecka decyduje lekarz w porozumieniu z dyrektorem szkoły.
- Jeżeli rodzice odmawiają odebrania dziecka, które, będąc pod wpływem alkoholu, zachowuje się agresywnie lub swoim zachowaniem daje powód do zgorszenia albo sprawia zagrożenie życiu i zdrowia innych osób szkoła niezwłocznie powiadamia policję. W przypadku stwierdzenia stanu nietrzeźwości policja zabiera ucznia, a o tym fakcie powiadamia rodziców/opiekunów i sąd rodzinny.
PROCEDURA NR 6
Postępowanie w przypadku znalezienia na terenie szkoły substancji przypominającej swoim wyglądem środek odurzający.
- Pracownik szkoły, który na terenie szkoły znalazł podejrzaną substancję z zachowaniem środków bezpieczeństwa, zabezpiecza ją.
- O zaistniałym zdarzeniu powiadamia dyrektora/wicedyrektora szkoły i sporządza notatkę służbową.
- Dyrektor/wicedyrektor niezwłocznie powiadamia policję.
- Szkoła, do przyjazdu policji próbuje ustalić, do kogo znaleziona substancja należy.
- Po przyjeździe policji, szkoła przekazuje zabezpieczoną substancję i informacje, które udało się zebrać.
PROCEDURA NR 7
Postępowanie w przypadku podejrzenia, że uczeń posiada przy sobie substancję przypominającą swoim wyglądem środek odurzający.
- Nauczyciel w obecności drugiej osoby (pedagog, psycholog, dyrektor, wicedyrektor) żąda, aby uczeń przekazał mu podejrzaną substancję, okazał zawartość kieszeni, torby, plecaka lub innych przedmiotów, które ma przy sobie.
- Nauczyciel powiadamia dyrektora szkoły o podejrzeniach lub odebraniu uczniowi substancji odurzających (w przypadku odebrania substancji stosuje się procedurę nr 6).
- Szkoła powiadamia rodziców lub opiekunów prawnych i wzywa ich do natychmiastowego stawienia się w szkole.
- W przypadku, gdy uczeń, mimo wezwania, odmawia przekazania nauczycielowi substancji i pokazania zawartości teczki, dyrektor wzywa policję, która sprawdza odzież i przedmioty należące do ucznia oraz zabezpiecza znalezioną substancję i zabiera ją do ekspertyzy.
- Nauczyciel sporządza notatkę służbową dokumentując całe zdarzenie.
PROCEDURA NR 8
Postępowanie w przypadku podejrzenia, że uczeń znajduje się w stanie odurzenia „dopalaczami”.
- Nauczyciel, który podejrzewa, że uczeń znajduje się w stanie odurzenia „dopalaczami” odizolowuje ucznia od pozostałych uczniów w klasie, powiadamia wychowawcę, dyrektora/wicedyrektora szkoły.
- Nauczyciel przekazuje ucznia pod opiekę pielęgniarki i wzywa karetkę pogotowia.
- Szkoła powiadamia rodziców lub opiekunów prawnych ucznia i wzywa ich do natychmiastowego stawienia się w szkole.
- W dalszej kolejności należy objąć ucznia działaniami profilaktycznymi lub wychowawczymi. Wsparcia należy udzielić również rodzicom/prawnym opiekunom ucznia.
- Szkoła powiadamia właściwe instytucje zajmujące się zdrowiem.
W przypadku odmowy współpracy prze rodziców (dotyczy procedur 5, 6, 7, 8):
- Szkoła pisemnie powiadamia o zaistniałej sytuacji Sąd Rodzinny i Policję.
- Powiadomione instytucje wdrażają obowiązujące procedury postępowania.
- Szkoła współpracuje z instytucjami w zakresie pomocy i wsparcia ucznia.
- Szkoła udziela informacji i przekazuje dotychczasowe sposoby postępowania z uczniem.
- Szkoła współpracuje z Ośrodkiem Wychowawczym, w którym umieszczono ucznia.
- Szkoła monitoruje ucznia do czasu osiągnięcia przez niego pełnoletniości.
PROCEDURA NR 9
Postępowanie wobec ucznia – sprawcy czynu karalnego lub przestępstwa.
- Nauczyciel, świadek zdarzenia natychmiast powiadamia dyrektora szkoły.
- Nauczyciel przekazuje sprawcę czynu pod opiekę dyrektora lub wicedyrektora i sporządza notatkę służbową.
- Dyrektor/wicedyrektor, szkoły ustala okoliczności czynu oraz ewentualnych świadków zdarzenia (świadkom zdarzenia zapewniona zostaje dyskrecja).
- W miarę potrzeby szkoła zapewnia pomoc lekarską pokrzywdzonym.
- Szkoła powiadamia rodziców sprawcy i wzywa ich do natychmiastowego stawienia się w szkole.
- W przypadku, gdy sprawa jest poważna, np. uszkodzenie ciała, użycie niebezpiecznego narzędzia lub gdy sprawca nie jest uczniem szkoły natychmiast powiadamiana jest policja.
- Jeżeli sprawców jest kilku w miarę możliwości należy umieścić ich w oddzielnych pomieszczeniach.
- Ofiarę należy odizolować od sprawcy.
- Do czasu przybycia policji szkoła zabezpiecza ewentualne dowody przestępstwa, np. przedmioty pochodzące z kradzieży.
PROCEDURA NR 10
Postępowanie wobec ucznia – ofiary czynu karalnego lub przestępstwa.
- Nauczyciel, świadek zdarzenia udziela uczniowi pierwszej pomocy (przedmedycznej).
- Nauczyciel wzywa lekarza lub pielęgniarkę.
- Nauczyciel powiadamia dyrektora szkoły i sporządza notatkę służbową.
- Dyrektor szkoły lub wicedyrektor powiadamia rodziców pokrzywdzonego ucznia.
- Szkoła powiadamia policję i przekazuje jej sprawę.
PROCEDURA NR 11
Postępowanie wobec ucznia, który dopuścił się kradzieży lub wymuszenia pieniędzy lub przedmiotów wartościowych.
- Nauczyciel, który wykrył kradzież, powiadamia pedagoga/psychologa i dyrektora szkoły oraz przekazuje pod ich opiekę sprawcę czynu (o ile jest znany i przebywa na terenie szkoły).
- Nauczyciel w obecności pedagoga/psychologa lub dyrektora szkoły żąda, aby uczeń przekazał skradzioną rzecz, pokazał zawartość torby szkolnej oraz kieszeni we własnej odzieży oraz przekazał inne przedmioty budzące podejrzenie co do ich związku z poszukiwaną rzeczą. Pracownik szkoły nie ma prawa samodzielnie wykonać czynności przeszukania odzieży ani teczki ucznia. Może to zrobić tylko Policja.
- Nauczyciel zabezpiecza dowody przestępstwa, tj. przedmioty pochodzące z kradzieży lub wymuszenia i przekazuje je Policji.
- We współpracy z pedagogiem /psychologiem należy ustalić okoliczności czynu i ewentualnych świadków zdarzenia.
- Szkoła wzywa rodziców/opiekunów prawnych sprawcy. Zostaje przeprowadzona rozmowa z uczniem w ich obecności. Z rozmowy sporządza się notatkę podpisaną przez rodziców.
- Pedagog, psycholog lub dyrektor szkoły powiadamia rodziców pokrzywdzonego dziecka.
- Szkoła powiadamia policję i przekazuje jej sprawę.
PROCEDURA NR 12
Postępowanie w przypadku, gdy policja dokonuje zatrzymania nieletniego sprawcy czynu karalnego przebywającego na zajęciach w szkole.
- Funkcjonariusz Policji przedstawia dyrektorowi/wicedyrektorowi powód przybycia i okazuje się legitymacja służbową.
- Dyrektor zapisuje dane osobowe i numer legitymacji służbowej policjanta, celem sporządzenia własnej dokumentacji.
- Policjant informuje dyrektora o zamiarze zatrzymania ucznia.
- Pedagog/psycholog szkolny lub nauczyciel sprowadza nieletniego do gabinetu dyrektora, gdzie policjant informuje go o przyczynach przybycia i czynnościach, jakie zostaną wykonane w związku ze sprawą np. przesłuchanie, okazanie.
- Policja informuje rodziców nieletniego, opiekunów prawnych o wykonanych czynnościach i zobowiązuje ich do przybycia do szkoły, komendy lub komisariatu policji, celem uczestniczenia w czynnościach.
- Dyrektor/wicedyrektor szkoły informuje telefonicznie rodziców o podjętych działaniach względem ich dziecka przez Policję. W przypadku braku kontaktu telefonicznego sporządza pisemną informację i przesyła do miejsca ich zamieszkania.
- W przypadku niemożności uczestnictwa rodziców w przesłuchaniu nieletniego, dyrektor wyznacza wychowawcę, nauczyciela lub pedagoga/psychologa szkolnego do uczestnictwa w czynnościach, które są przeprowadzane w szkole lub w jednostce Policji.
- Po wykonaniu czynności policjant za pisemnym potwierdzeniem odbioru przekazuje nieletniego rodzicom lub opiekunowi prawnemu. W przypadku, gdy czynności wykonywane są w obecności pedagoga/psychologa szkolnego, po ich zakończeniu policja odwozi ich do szkoły lub miejsca zamieszkania.
- W przypadku zaistnienia przesłanek do zatrzymania nieletniego w Policyjnej Izbie Dziecka policjant informuje o tym rodziców, pedagoga/psychologa szkolnego.
- Przy realizacji czynności związanych z zatrzymaniem nieletniego – ucznia na terenie szkoły należy zachować dyskrecję nie nagłaśniając sprawy.
PROCEDURA NR 13
Postępowanie w przypadku cyberprzemocy.
Cyberprzemoc – przemoc z użyciem technologii informacyjnych i komunikacyjnych, głównie Internetu oraz telefonów komórkowych. Podstawowe formy zjawiska to nękanie, straszenie, szantażowanie z użyciem sieci, publikowanie lub rozsyłanie ośmieszających, kompromitujących informacji, zdjęć, filmów z użyciem sieci oraz podszywanie się w sieci pod kogoś wbrew jego woli. Do działań określanych mianem cyberprzemocy wykorzystywane są głównie: poczta elektroniczna, czaty, komunikatory, strony internetowe, blogi, serwisy społecznościowe, grupy dyskusyjne, serwisy SMS i MMS.
Procedury reagowania na cyberprzemoc w szkole dotyczą zachowań i działań wobec:
- ofiary,
- sprawcy,
- świadka.
- Nauczyciel lub uczeń, który posiada informację o cyberprzemocy wobec ucznia powinien powiadomić o tym fakcie wychowawcę.
- Wychowawca informuje o fakcie pedagoga/psychologa szkolnego, dyrektora szkoły oraz rodziców ucznia.
- Pedagog szkolny/psycholog z wychowawcą ustalają okoliczności zdarzenia, ewentualnych świadków oraz zabezpieczają dowody i sporządzają notatkę z ustaleń.
- Zostaje przeprowadzona rozmowa z uczestnikami zdarzenia, bez konfrontacji ofiary oraz świadków zdarzenia ze sprawcą.
- Wychowawca i pedagog szkolny/psycholog informują rodziców o możliwości zgłoszenia zajścia na Policję.
- Działania mogą być podjęte również wobec zdarzeń mających miejsce poza terenem szkoły, w sytuacji kiedy wpływają na relacje rówieśnicze wśród uczniów.
Działania wobec ucznia – sprawcy cyberprzemocy:
- Wychowawca rozmawia z uczniem o jego zachowaniu.
- Wychowawca powiadamia rodziców sprawcy cyberprzemocy o zdarzeniu, informując ich o przebiegu zdarzenia i zapoznaniu się z materiałem dowodowym, a także z decyzją w sprawie dalszego postępowania i podjętych przez szkołę środkach dyscyplinujących wobec ich dziecka.
Konsekwencje dla sprawcy cyberprzemocy:
- Zobowiązanie ucznia do zaprzestania takiego postępowania i usunięcie materiałów z sieci.
- Zastosowanie konsekwencji wynikających ze statutu szkoły.
Działania wobec ucznia pokrzywdzonego cyberprzemocą:
- Wychowawca powiadamia rodziców ucznia pokrzywdzonego cyberprzemocą o zdarzeniu.
- Wychowawca proponuje formy wsparcia i pomocy ze strony szkoły.
- W rozmowie z rodzicami/opiekunami prawnymi ucznia wychowawca z pedagogiem/psychologiem szkolnym przedstawiają kroki, jakie zostały podjęte w celu wyjaśnienia zajścia oraz informują o możliwości zgłoszenia zajścia na Policję.
PROCEDURA NR 14
Postępowanie na wypadek wystąpienia przypadków rozpowszechniania pornografii w szkole przez ucznia.
- W przypadku powzięcia przez nauczyciela/rodzica lub inną osobę informacji o rozpowszechnianiu przez ucznia pornografii w Internecie, należy bezzwłocznie powiadomić dyrektora szkoły oraz administratora sieci o zaistniałym zdarzeniu.
- W przypadku, gdy uczeń przekazuje informację o osobach, które pokazywały materiały pornograficzne, konieczne jest zapewnienie anonimowości w celu uniknięcia ewentualnych konsekwencji, które mogą być związane z przemocą skierowaną wobec tego ucznia przez sprawców zdarzenia.
- Dyrektor szkoły przekazuje informację o stwierdzonym zagrożeniu pracownikom szkoły.
- Wychowawca klasy i pedagog/psycholog podejmują działania profilaktyczne wśród uczniów w celu wskazania zagrożeń, jakie niesie za sobą upublicznienie materiałów o charakterze pornograficznym oraz wskazania możliwych konsekwencji tego typu działań.
- Dyrektor wzywa do szkoły rodziców/prawnych opiekunów ucznia, który rozpowszechnił materiały pornograficzne.
- Wychowawca lub pedagog/psycholog przeprowadza rozmowę z rodzicami/prawnymi opiekunami ucznia – sprawcy na temat tego zdarzenia.
PROCEDURA NR 15
Postępowanie w sytuacji wystąpienia przypadków niepokojących zachowań o charakterze seksualnym uczniów w szkole.
- Pracownik szkoły powiadamia wychowawcę, psychologa lub pedagoga o przypadkach niepokojących zachowań seksualnych w szkole, a jeżeli jest ich świadkiem żąda od ucznia zaprzestania czynności.
- W przypadku, gdy uczeń przekazuje nauczycielowi informację o niepokojących zachowaniach seksualnych, konieczne jest zapewnienie anonimowości w celu uniknięcia ewentualnych konsekwencji, które mogą być związane z przemocą skierowaną wobec tego ucznia przez uczniów, którzy brali czynny udział w tego typu zachowaniach.
- Wychowawca lub pedagog/psycholog przeprowadza z uczniem rozmowę oraz informuje o zaistniałym zdarzeniu rodziców ucznia.
- W sytuacji, gdy rodzice odmawiają współpracy lub nie reagują na wezwanie do pojawienia się w szkole, gdy szkoła wykorzystała dostępne jej metody oddziaływań wychowawczych i nie przynoszą one spodziewanych efektów, a zachowanie ucznia wskazuje na znaczny stopień demoralizacji (np. uprawianie nierządu), dyrektor szkoły pisemnie powiadamia o zaistniałej sytuacji Sąd Rejonowy Wydział Rodzinny i Nieletnich lub Policję – Wydział ds. Nieletnich.
- Gdy zachowanie ucznia może świadczyć o popełnieniu przez niego przestępstwa (np. gwałtu), pedagog/psycholog w porozumieniu z dyrektorem szkoły po uprzednim powiadomieniu o zajściu rodziców lub prawnych opiekunów, zawiadamia najbliższą jednostkę Policji.
- Pedagog/psycholog dokumentuje zdarzenie, sporządzając możliwie dokładną notatkę.
PROCEDURA NR 16
Postępowanie na wypadek wystąpienia przypadków pedofilii w szkole.
- Po stwierdzeniu zagrożenia należy powiadomić dyrektora oraz pedagoga/ psychologa szkolnego.
- W przypadku potwierdzenia informacji o pojawieniu się osób obcych, zaczepiających uczniów, należy bezzwłocznie powiadomić najbliższą jednostkę Policji.
- Dyrektor szkoły przekazuje pracownikom szkoły informację o stwierdzonym zagrożeniu.
- Wychowawcy klas oraz pedagog/psycholog podejmują działania profilaktyczne wśród uczniów w celu wskazania potencjalnego zagrożenia oraz wskazania możliwych form przekazania informacji o osobach, które mogą stwarzać zagrożenie.
- W przypadku stwierdzenia, że uczeń był molestowany, bezzwłocznie powinni zostać powiadomieni rodzice/prawni opiekunowie ucznia oraz Policja w celu przeprowadzenia czynności sprawdzających, które umożliwią ustalenie sprawcy molestowania.
- Wychowawca lub pedagog/psycholog przeprowadza indywidualną rozmowę z uczniem (w obecności rodziców/prawnych opiekunów ustala przyczyny i okoliczności zdarzenia).
- Dyrektor szkoły w porozumieniu z rodzicami/prawnymi opiekunami ustala działania z udziałem psychologa dziecięcego.
PROCEDURA NR 17
Postępowanie w przypadku zagrożenia suicydalnego poza terenem szkoły.
- W przypadku zgłoszenia przez ucznia o samookaleczeniu własnym lub innego ucznia nauczyciel zobowiązany jest niezwłocznie powiadomić o tym fakcie wychowawcę, a ten zgłasza sprawę do pedagoga/psychologa szkolnego i dyrektora/wicedyrektora szkoły.
- Wychowawca i pedagog/psycholog szkolny rozmawiają z uczniem.
- Wychowawca wzywa rodziców do szkoły informując o zaistniałej sytuacji.
- Wychowawca i pedagog/psycholog szkolny w rozmowie z rodzicami/opiekunami prawnymi ucznia:
- wskazują na konieczność niezwłocznej konsultacji specjalistycznej (psychologicznej, psychiatrycznej),
- przekazują rodzicom adresy placówek i numerów telefonów, gdzie mogą uzyskać pomoc,
- uzyskują od rodziców pisemne potwierdzenie przekazania informacji o zagrożeniu suicydalnym przez dziecko, konieczności konsultacji specjalistycznej i zobowiązania rodziców do dostarczenia informacji zwrotnej po konsultacji, w celu zorganizowania dalszej pracy z dzieckiem.
PROCEDURA NR 18
Postępowanie w przypadku zabójstwa/samobójstwa.
- Osoba będąca świadkiem zdarzenia natychmiast o zdarzeniu powiadamia dyrektora/wicedyrektora szkoły.
- Dyrektor/wicedyrektor powiadamia Policję, pogotowie ratunkowe, organ prowadzący szkołę oraz organ sprawujący nadzór pedagogiczny.
- Dyrektor/wicedyrektor zabezpiecza miejsce zdarzenia do czasu przybycia policji.
- Do kontaktu z mediami wyznaczona jest jedna osoba. Żaden z pracowników nie powinien przekazywać informacji mediom.
- Dyrektor wyznacza osobę do jak najszybszego powiadomienia najbliższej rodziny o śmierci dziecka. Należy zrobić to twarzą w twarz, unikać telefonu lub poczty.
- Dyrektor w miarę możliwości organizuje pomoc i wsparcie rodzinie zmarłego, w razie potrzeby należy powiadomić pogotowie ratunkowe.
- Pedagog/psycholog szkolny powiadamia Poradnię Psychologiczno- Pedagogiczną i organizuje we współpracy pomoc psychologiczną uczniom i nauczycielom.
- Dyrektor organizuje pracę szkoły w ten sposób, aby możliwy był proces interwencji kryzysowej – udzielenie wsparcia psychologicznego uczniom, pomoc w odreagowaniu traumatycznych przeżyć.
PROCEDURA NR 19
Postępowanie w przypadku, gdy na terenie szkoły przebywają osoby dorosłe pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających.
Na terenie szkoły nie może przebywać osoba będąca pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających.
W takiej sytuacji nauczyciel/ pracownik szkoły powinien:
- Grzecznie, ale stanowczo wyprowadzić osobę będącą pod wpływem alkoholu lub innych środków poza teren szkoły.
- W przypadku napotkania oporu zawiadomić dyrektora/wicedyrektora szkoły.
- Dyrektor/wicedyrektor szkoły wzywa Policję.
- Nie dopuszcza się przekazania dziecka pod opiekę osobie będącej pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających. W takiej sytuacji należy:
- Zawiadomić wychowawcę ucznia lub dyrektora/wicedyrektora szkoły.
- Wychowawca lub dyrektor/wicedyrektor szkoły wzywa w trybie natychmiastowym drugiego rodzica lub opiekuna.
- Jeżeli niemożliwe jest skontaktowanie się z rodzicem lub opiekunem dyrektor szkoły wzywa Policję.
PROCEDURA NR 20
Postępowanie w przypadku wtargnięcia napastnika (terrorysty) do szkoły.
Dotyczy sytuacji wtargnięcia napastnika z niebezpiecznym narzędziem lub bronią, który strzela do osób znajdujących się na korytarzu i w salach lekcyjnych. Jeżeli osobą, która jako pierwsza zauważyła napastnika jest pani szatniarka, uruchamia ona alarm antyterrorystyczny (1 długi dzwonek). Każda pozostała osoba dorosła, w miarę możliwości informuje sekretariat szkoły, w celu uruchomienia alarmu antyterrorystycznego.
- Jeżeli nie miałeś szansy na ucieczkę, ukryj się, zamknij drzwi na klucz (zabarykaduj się) – szybkie zamknięcie drzwi może uniemożliwić napastnikowi wejście do pomieszczenia i zabicie kolejnych osób.
- Wycisz i uspokój uczniów – wszelkie dźwięki wydostające się z sal lekcyjnych mogą spowodować próbę wejścia napastnika do pomieszczenia lub ostrzelanie sali lekcyjnej przez drzwi czy ścianę.
- Zaopiekuj się uczniami ze SPE i uczniami, którzy potrzebują pomocy – należy zwrócić szczególną uwagę na dzieci, które specyficznie reagują na stres i mogą mieć problemy z opanowaniem emocji.
- Każ bezwzględnie wyciszyć, wyłączyć telefony – niespodziewane sygnały telefonów mogą zdradzić obecność osób wewnątrz zamkniętych pomieszczeń i zachęcić napastnika do wejścia.
- Poinformuj policję wysyłając informację tekstową – SMS o zaistniałej sytuacji – w przypadku wtargnięcia napastnika do szkoły niezbędnym jest natychmiastowe przekazanie informacji policji.
- Zasłoń okno, zgaś światło – należy zaciemnić salę aby utrudnić obserwację osób zabarykadowanych w salach lekcyjnych przez osoby współpracujące z napastnikami, a znajdujące się na zewnątrz obiektu szkolnego.
- Nie przemieszczaj się – przemieszczanie się może powodować dźwięki lub cień, który może zostać zauważony przez napastników.
- Stań poniżej linii okien, zejdź ze światła drzwi – przebywanie w świetle drzwi rzuca cień i może zostać zauważone przez napastników.
- Zejdź z linii strzału, połóż się na podłodze – z reguły napastnicy strzelają na wysokości około 1 do 1,5 m. Strzały z broni palnej bez problemu penetrują drzwi i mogą zabić osoby znajdujące się wewnątrz.
- Jeżeli padną strzały, nie krzycz – napastnicy oddając na ślepo strzały przez zamknięte drzwi chcą sprowokować krzyki przerażonych osób i upewnić się czy w salach rzeczywiście nikogo nie ma.
- Nie otwieraj nikomu drzwi – interweniujące oddziały policji w przypadku takiej konieczności same otworzą drzwi. Napastnicy mogą zmusić osoby funkcyjne do przekazania komunikatu, który ma spowodować otwarcie drzwi.
- W przypadku wtargnięcia napastnika do pomieszczenia podejmij walkę, która może być ostatnią szansą na uratowanie życia – w sytuacji obecności aktywnego strzelca jego celem jest zabicie jak największej liczby ludzi. W takiej sytuacji podjęcie walki może dać jedyną szansę na uratowanie życia.
Postępowanie w przypadku bezpośredniego kontaktu z napastnikami, którzy dążą do przejęcia kontroli nad szkołą.
- Wykonuj bezwzględnie polecenia napastnika – wszelkie próby oporu mogą być uznane przez napastników jako akt agresji i zakończyć się śmiercią zakładników.
- Na żądanie terrorystów oddaj im przedmioty osobiste, np. telefon – wszelkie próby oszukania napastników mogą zakończyć się śmiercią osoby oszukującej.
- Poinformuj, że nie możesz wykonać jakiegoś polecenia – w takim przypadku ewentualne niewykonanie polecenia napastników nie zostanie potraktowane jako próba oporu.
- Nie patrz terrorystom w oczy, unikaj kontaktu wzrokowego – w takiej sytuacji patrzenie w oczy może zostać uznane za akt prowokacji i agresji.
- Nigdy nie odwracaj się plecami do napastnika – odwracanie plecami może zostać uznane jako akt agresji czy lekceważenia, utrudnia także orientację w sytuacji.
- Nie zwracaj na siebie uwagi – niezwracanie na siebie uwagi może zwiększyć szansę na uratowanie życia w przypadku, gdy zamachowcy zdecydują się zabić kogoś dla przykładu.
- Nie lekceważ napastnika i nie bądź agresywny – brak szacunku i agresja mogą zostać ukarane przez zamachowców.
- Nie oszukuj terrorysty – oszustwo może zostać potraktowane jako brak szacunku czy agresji i zostać ukarane.
- Uspokój uczniów, zawsze zwracaj się do nich po imieniu – zwracanie się do uczniów po imieniu pozwala na ich spersonalizowanie, co może spowodować lepsze ich traktowanie przez zamachowców.
- Poinformuj napastnika o uczniach ze schorzeniami – wiedza ta w konsekwencji obniży agresję ze strony zamachowców wobec dzieci, których zachowanie odstaje od reszty.
- Pytaj zawsze o pozwolenie, np., gdy chcesz się zwrócić do uczniów – każda aktywność podjęta bez zgody zamachowców może zostać potraktowana jako akt oporu czy agresji i w konsekwencji ukarana.
- Zawsze korzystaj z dobrej woli terrorysty – nigdy nie wiadomo, kiedy kolejny raz będziemy mogli napić się czy zjeść posiłek.
Postępowanie w przypadku działań antyterrorystycznych podjętych przez policję:
- Nie uciekaj z miejsca zdarzenia, nie wykonuj gwałtownych ruchów – możesz zostać uznany za terrorystę – policja w trakcie operacji odbijania zakładników nie jest w stanie odróżnić napastników od ofiar.
- Nie próbuj pomagać służbom ratowniczym, dyskutować z nimi – próba pomocy siłom bezpieczeństwa bez ich wyraźnej zgody czy prośby może zostać potraktowane jako akt agresji.
- Połóż się na podłodze, trzymaj ręce z otwartymi dłońmi najlepiej na wysokości głowy – taka pozycja pozwala widzieć ewentualne niebezpieczne narzędzia będące w posiadaniu zamachowców, którzy wtopili się w szeregi zakładników.
- Słuchaj poleceń i instrukcji grupy antyterrorystycznej, poddawaj się jej działaniom – postawa taka ułatwia działania policji, a także identyfikację zamachowców, którzy próbują się wtopić w szeregi napastników.
- Nie trzyj oczu w przypadku użycia gazów łzawiących – tarcie oczu tylko pogarsza skutki użycia gazu łzawiącego.
- Pytaj o pozwolenie zaopiekowania się swoimi uczniami – wszelkie samowolne działania mogą zostać potraktowane jako akt agresji i mogą utrudnić akcję ratunkową.
- Odpowiadaj na pytania funkcjonariuszy – policja zbiera kluczowe informacje mające się przyczynić do skutecznej akcji uwolnienia zakładników i identyfikacji zamachowców.
- Bądź przygotowany na traktowanie ciebie jako potencjalnego terrorysty dopóki twoja tożsamość nie zostanie potwierdzona – w pierwszej fazie operacji odbijania zakładników policja nie jest w stanie odróżnić zakładników od napastników, którzy często próbują się wtapiać w tłum i uciec z miejsca ataku.
- Po wydaniu polecenia wyjścia – opuść pomieszczenie jak najszybciej, oddal się we wskazanym kierunku – w przypadku interwencji sił bezpieczeństwa należy wykonać polecenia dokładnie tak, jak tego chcą siły interwencyjne.
- Nie zatrzymuj się dla zabrania rzeczy osobistych, zawsze istnieje ryzyko wybuchu lub pożaru – najważniejsze jest uratowanie życia i zdrowia, a dopiero później ratowanie dóbr materialnych.
PROCEDURA NR 21
Postępowanie w przypadku podłożenia ładunku wybuchowego.
Postępowanie w przypadku otrzymania informacji o podłożeniu ładunku wybuchowego.
- Prowadząc rozmowę z osobą informującą o podłożeniu ładunku wybuchowego zapamiętaj jak największą ilość szczegółów – uzyskane informacje/szczegóły mogą być istotne dla policji dla identyfikacji sprawcy alarmu.
- Zapisz natychmiast wszystkie uzyskane lub zapamiętane informacje – w przypadku stresującej sytuacji po pewnym czasie możesz mieć problemy z przypomnieniem sobie istotnych informacji.
- Poinformuj niezwłocznie o otrzymaniu zgłoszenia osobę odpowiedzialną w szkole za uruchomienie procedury – osoba odpowiedzialna może zarządzić ewakuację szkoły.
- Po usłyszeniu sygnału o podłożeniu ładunku wybuchowego rozpocznij ewakuację zgodnie z planem ewakuacji – ewakuacja musi być rozpoczęta niezwłocznie po ogłoszeniu odpowiedniego sygnału. Ma ona na celu ochronę osób przebywających w szkole przed skutkami ewentualnej eksplozji ładunku.
- Nie używaj telefonu komórkowego – eksplozja ładunku może zostać zainicjowana falami emitowanymi przez telefon komórkowy.
- Sprawdź, jeżeli możesz, czy w klasie pozostały przedmioty, które nie należą do jej wyposażenia – stwierdzenie obecności nieznanego przedmiotu w klasie może przyspieszyć akcję policji i zminimalizować skutki ewentualnej eksplozji.
- Bezwzględnie wykonuj polecenia osoby kierującej sytuacją kryzysową lub funkcjonariuszy służb – w trakcie uruchomienia procedury niezbędna jest dyscyplina i niezwłoczne wykonywanie wszystkich poleceń osoby kierującej sytuacją kryzysową.
- W miejscu ewakuacji policz wszystkie dzieci i poinformuj osobę odpowiedzialną za kierowanie działaniami kryzysowymi – szybkie sprawdzenie obecności wszystkich dzieci, ułatwi zakończenie ewakuacji wszystkich osób przebywających w szkole.
- Poinformuj rodziców o miejscu odbioru dzieci i drodze dojazdu – informacja ta pozwoli rodzicom na sprawny odbiór dzieci i nie spowoduje blokowania dróg ewakuacyjnych.
PROCEDURA NR 22
Postępowanie w przypadku znalezienia podejrzanego pakunku.
Podejrzany pakunek to przesyłka z ładunkiem wybuchowym lub nieznaną substancją.
W przypadku podejrzenia jej otrzymania:
- Osoba, która znalazła podejrzany pakunek odizolowuje miejsce znajdowania się podejrzanego pakunku – należy założyć, że podejrzany pakunek jest ładunkiem wybuchowym, dopóki taka ewentualność nie zostanie wykluczona.
- Nie wolno dotykać, otwierać, przemieszczać podejrzanego pakunku – w przypadku ładunku wybuchowego może on eksplodować w trakcie próby manipulowania.
- W przypadku stwierdzenia wydobywania się z niego innej substancji (tylko jeżeli czas na to pozwala) należy okryć pakunek (np. kocem). Okrycie pakunku w przypadku wycieku nieznanej substancji może ograniczyć rozprzestrzenianie się substancji.
- Osoba, która znalazła podejrzany pakunek informuje o zdarzeniu dyrektora/wicedyrektora, który jest odpowiedzialny za uruchomienie ewakuacji.
- Nie należy używać telefonu komórkowego – eksplozja ładunku może zostać zainicjowana falami emitowanymi przez telefon komórkowy.
- Bezwzględnie należy wykonywać polecenia osoby kierującej sytuacją kryzysową lub funkcjonariuszy służb – w trakcie uruchomienia procedury niezbędna jest dyscyplina i niezwłoczne wykonywanie wszystkich poleceń osoby kierującej sytuacją kryzysową.
- W miejscu ewakuacji nauczyciele liczą wszystkie dzieci i informują osobę odpowiedzialną za przeprowadzenie ewakuacji.
- Dyrektor szkoły informuje rodziców o miejscu odbioru dzieci i drodze dojazdu.
PROCEDURA NR 23
Postępowanie w przypadku skażenia chemicznego lub biologicznego szkoły.
Przez zagrożenie chemiczne rozumiemy uwolnienie niebezpiecznych dla ludzi i środowiska pierwiastków chemicznych oraz ich związków, mieszanin lub roztworów występujących w środowisku lub powstałych w wyniku działalności człowieka. Zagrożenie może wynikać także z stosowania broni biologicznej (broń B, broń bakteriologiczna).
Postępowanie w sytuacji, gdy nastąpiło skażenie szkoły (szkoła otrzymuje informację o możliwym skażeniu substancją chemiczną/biologiczną – np. telefon o zamiarze ataku)
Należy wówczas:
- Poinformować dyrektora szkoły.
- Dyrektor alarmuje wszystkich przebywających na terenie szkoły, a osoby przebywające na zewnątrz ewakuuje do budynku szkoły.
- Natychmiast po ogłoszeniu alarmu dyrektor powiadamia odpowiednie służby – policję, straż pożarną, pogotowie ratunkowe, kładąc szczególny nacisk na zawarcie w tym powiadomieniu informacji o charakterze potencjalnego ataku.
- W budynku – szkole należy zamknąć i uszczelnić okna, drzwi, otwory wentylacyjne, wyłączyć klimatyzację.
- W miarę możliwości gromadzić podręczne środki ratownicze i odtrutki – maski pyłowe, gazę, watę, kwas octowy, sok cytrynowy, oliwę jadalną, wodę, wodę utlenioną, mydło, olej parafinowy, środki pobudzające krążenie, spirytus do zmywania skóry.
- Przygotować wilgotne tampony do ochrony dróg oddechowych, na wypadek przeniknięcia środka biologicznego lub chemicznego do wnętrza pomieszczeń – częsta zmiana tamponu lub nawilżanie go wodą zabezpiecza przed nadmiernym pochłanianiem substancji.
- Powstrzymać się od picia, spożywania posiłków oraz prac wymagających dużego wysiłku.
- Do chwili odwołania alarmu lub zarządzenia ewakuacji nie wolno opuszczać uszczelnionych pomieszczeń, przebywać w pobliżu okien i innych otworów wentylacyjnych.
- Oczekiwać na pojawienie się odpowiednich służb i postępować zgodnie z otrzymanymi od nich wytycznymi.
Postępowanie w sytuacji, gdy szkoła została skażona substancją chemiczną/biologiczną, a zagrożenie zostało wykryte natychmiast lub szybko po jego pojawieniu się
Należy wówczas:
- Nie dotykać i nie wąchać podejrzanych przedmiotów, nie sprzątać proszku, nie ścierać cieczy.
- Aby zapobiec rozprzestrzenianiu się substancji, przykryć ją np. kocem.
- Pozamykać okna oraz drzwi i wyłączyć klimatyzację, nie dopuścić do przeciągów.
- Opuścić pomieszczenie, w którym wykryto/stwierdzono obecność podejrzanej substancji i nie wpuszczać do niego innych osób.
- Powiadomić dyrektora/wicedyrektora szkoły, który uruchamia procedurę ewakuacyjną.
- Zaalarmować wszystkie osoby przebywające na terenie szkoły i ewakuować je w rejon ewakuacji, przemieszczając się pod wiatr oraz poprzecznie do kierunku wiatru – rejonów ewakuacji powinno być kilka, znajdujących się w różnych kierunkach od szkoły, gdyż nie znamy kierunku wiatru, z jakiego będzie wiał w czasie przedmiotowego zagrożenia, rejonem ewakuacji powinien być budynek/budynki, a nie otwarta przestrzeń.
- Dyrektor szkoły natychmiast po ogłoszeniu ewakuacji powiadamia odpowiednie służby – policję, straż pożarną, pogotowie ratunkowe, kładąc szczególny nacisk na zawarcie w tym powiadomieniu informacji o charakterze potencjalnego zagrożenia.
- Jeśli miał miejsce kontakt z substancją, należy: umyć dokładnie ręce wodą i mydłem, zdjąć ubranie, które miało kontakt z podejrzaną substancją i włożyć do plastikowego worka.
- Po kontakcie z substancją nie wolno: jeść, pić, do czasu uzyskania zgody odpowiednich służb – policji, straży pożarnej, wyspecjalizowanej jednostki zwalczania skażeń i zakażeń.
- W obiekcie – budynku, do którego nastąpiła ewakuacja zamknąć i uszczelnić okna, drzwi, otwory wentylacyjne, wyłączyć klimatyzację.
- Dyrektor lub wyznaczona przez niego osoba sporządza listę osób, które miały kontakt z podejrzaną substancją albo znalazły się w odległości ok. 5 m od niej. Listę przekazuje policji.
- W miarę możliwości gromadzić podręczne środki ratownicze i odtrutki – maski pyłowe, gazę, watę, kwas octowy, sok cytrynowy, oliwę jadalną, wodę, wodę utlenioną, mydło, olej parafinowy, środki pobudzające krążenie, spirytus do zmywania skóry.
- Przygotować wilgotne tampony do ochrony dróg oddechowych, na wypadek przeniknięcia środków biologicznego lub chemicznych do wnętrza pomieszczeń – częsta zmiana tamponu lub nawilżanie go wodą zabezpiecza przed nadmiernym pochłanianiem substancji.
- Powstrzymać się od picia, spożywania posiłków oraz prac wymagających dużego wysiłku.
- Oczekiwać na pojawienie się odpowiednich służb i postępować zgodnie z otrzymanymi od nich wytycznymi.
Postępowanie w sytuacji, gdy szkoła została skażona substancją chemiczną/biologiczną, a zagrożenie zostało wykryte późno, np. gdy pojawiły się objawy reakcji na substancję lub/i ogniska zachorowań
Należy wtedy:
- Nie dotykać i nie wąchać podejrzanych przedmiotów, nie sprzątać proszku, nie ścierać cieczy.
- Powiadomić osobę odpowiedzialną w szkole za zarządzanie kryzysowe – dyrektora/wicedyrektora.
- Przykryć substancję np. kocem, aby zapobiec jej rozprzestrzenianiu się.
- Pozamykać okna oraz drzwi i wyłączyć klimatyzację, nie dopuścić do przeciągów.
- Opuścić pomieszczenie, w którym wykryto/stwierdzono obecność podejrzanej substancji i nie wpuszczać do niego innych osób.
- Dyrektor szkoły/wicedyrektor ogłasza alarm ewakuacyjny.
- Natychmiast po ogłoszeniu alarmu dyrektor powiadamia odpowiednie służby – policję, straż pożarną, pogotowie ratunkowe, kładąc szczególny nacisk na zawarcie w tym powiadomieniu informacji o charakterze potencjalnego zagrożenia.
- W szkole należy zamknąć i uszczelnić okna, drzwi, otwory wentylacyjne, wyłączyć klimatyzację a budynek szkoły wraz ze wszystkimi obecnymi wewnątrz osobami odizolować od bezpośredniego otoczenia przygotowując się do ewentualnej kwarantanny.
- Oczekiwać na pojawienie się odpowiednich służb i postępować zgodnie z otrzymanymi od nich wytycznymi.